تحليل عدم قطعيت ريسك مخاطرۀ آتش‌سوزي جنگل مبتني بر نظريۀ شهود دمپستر شافر (مطالعۀ موردي: بخشي از جنگل‌هاي كرمانشاه)

آتش‌سوزي جنگل‌ها از مخاطرات مهمي است كه ممكن است عامل انساني يا غيرانساني داشته باشد و موجب مشكلات زيادي در چرخۀ اكوسيستم، تخريب زيرساخت‌هاي جنگل، فرسايش خاك و از بين رفتن حيات بسياري از موجودات زنده شود. يكي از راه‌هاي مديريت آتش‌سوزي جنگل و كاهش تأثيرات مخرب آن، پيش‌بيني خطر در مناطق مستعد آتش‌سوزي است. به اين منظور تهيه نقشه پهنه‌بندي خطر آتش‌سوزي در جنگل‌هاي مستعد با تمركز بيشتر بر مناطق پرخطر، ايجاد زيرساخت‌هاي مناسب براي آموزش آتش‌نشانان و در نهايت برنامه‌ريزي براي مبارزه با آتش‌سوزي با هدف كاهش آسيب و حفظ ايمني ضرورت دارد. هدف اين مقاله، مدل‌سازي پتانسيل آتش‌سوزي در مناطق جنگلي با در نظر گرفتن عدم قطعيت ناشي از وزن‌دهي معيارهاي مؤثر مكاني است. نوآوري تحقيق حاضر، به‌كارگيري نظريۀ شهود دمسپتر شافر به‌منظور كاهش عدم قطعيت ناشي از وزن‌دهي معيارها توسط كارشناسان است. در اين رويكرد با توجه به در نظر گرفتن توابع باور و موجه بودن و تجميع توابع سطوح مختلف عدم قطعيت مديريت مي‌شود كه با توجه به تعداد زياد زيرمعيارها مي‌تواند بسيار مؤثر باشد. ابتدا معيارهاي توپوگرافي، اقليمي، انساني و پوشش گياهي مدنظر قرار گرفت و زيرمعيارهاي مربوط شناسايي شد. معيارها و زيرمعيارها در سه سطح تعريف شدند. در سطح اول چهار معيار، در سطح دوم ده زيرمعيار و در سطح سوم بيست‌وهفت زيرمعيار در نظر گرفته شد. همچنين به‌منظور وزن‌دهي معيارهاي مؤثر از نظر سي كارشناس استفاده شد. با استفاده از پرسشنامه‌هاي تكميل‌شده توسط متخصصان و وزن هر يك از معيارها و زيرمعيارهاي مربوط، اوزان نهايي با استفاده از نظريۀ شهود دمپستر شافر محاسبه شد. نقشه خطر وقوع آتش‌سوزي با استفاده از روش‌هاي همپوشاني وزن‌دار و با تلفيق لايه‌ها در چهار طبقه گروه‌بندي شد. نتايج نشان داد كه مؤثرترين شاخص‌ها در وقوع آتش‌سوزي به‌ترتيب معيار پوشش گياهي و سپس معيار انساني است. وزن معيار انساني 0.301 و وزن پوشش گياهي 0.2595محاسبه شد. مقايسه نقشه حاصل با آتش‌سوزي‌هاي رخ‌داده در منطقه پژوهش نشان مي‌دهد كه طبقات پرخطر و خطرناك همپوشاني زيادي با نقاط حاصل از اين تحقيق دارند و مدل پيشنهادي مي‌تواند با دقت زياد وقوع آتش‌سوزي جنگل‌ها و مراتع را پيش‌بيني كند. همچنين آزمون مدل توسط منحني مشخصه عملكرد سيستم دقت زياد مدل با مقدار 92 درصد  را نشان داد.