بازخواني نقد ترجمه‌هاي قرآن بر‌اساس نگرش ساختاري به سوره (بررسي موردي آيات منتخب سوره آل عمران)

از جمله چالش‌هاي فرا‌روي ترجمه قرآن، اختلاف فراوان ترجمه‌ها در‌اثر اختلاف در تفسير آيات است. از آنجا كه مترجم ملزم به تبعيت از آراء مفسران است، حل اين چالش محتاج يافتن شاخصي دقيق و مبتني بر منطق زباني قرآن براي قضاوت ميان آراء تفسيري گوناگون است. اين شاخص، ناگزير محصول نگرش ساختارمند به قرآن كريم است. چرا‌كه چنين نگرشي تلاشي عالمانه براي كشف هندسه حكيمانه سور است و ما را به آنچه غرض خداوند حكيم در نزول متن قرآن بوده، مي‌رساند. اين جستار با استفاده از روش توصيفي تحليلي و با بهره‌گيري از استخراج ساختار هندسي سوره آل‌عمران و تحليل اختلافات موجود در ترجمه برخي از آيات اين سوره و ميزان انطباق هر‌كدام از آراء تفسيري با شاخص سازگاري با غرض كلي حاصل از ساختار هندسي سوره، در‌صدد پاسخ به اين پرسش بوده است كه چگونه از نگرش منظومه‌اي يا ساختارمند به سوره مي‌توان براي نقد ترجمه بهره برد. برخي نتايج اين پژوهش عبارتند از: اولاً: با‌توجه به اينكه قرآن خود شاخص ارزيابي همه چيز حتي سخنان معصومان عليهم‌السلام است، شاخص ارزيابي آراء تفسيري لزوما بايد درون‌متني باشد و اين شاخص همان غرض مستنبط از ساختار هندسي سوره است. در اين نگاه، واژگان و آيات هر سوره اجزاي سازه‌اي هدفمند هستند كه حول محوري واحد چيده شده‌اند. پس هر نظر تفسيري يا ترجمه ذيل هر آيه كه با غرض سوره و جايگاه آيه در اين ساختار هماهنگي نداشته باشد مقبول نيست. ثانياً: ترجمه آيات منتخب سوره مباركه آل‌عمران به عنوان مصاديق عيني با اين شاخص ارزيابي و آراء تفسيري منطبق با ساختار سوره و ترجمه صحيح مبتني بر آن‌ها تعيين گرديد.