شگردهاي كليشه زدايي در غزل حسين منزوي

De-stereotyping techniques in Hossein Manzavi's sonnet

زمينه و هدف: يكي از عوامل مهم تحول و زايش سبكهاي ادبي، كليشه اي شدن مضامين و تصويرهاي ادبي در دوره هاي متفاوت است كه نمونۀ بارز آن، ظهور مكتب وقوع، سبك هندي و دورۀ بازگشت ادبي است. رايجترين تحليل براي تشخيص كليشه هاي ادبي، بازشناسي ابزار تكرار است. عنصر «تكرار» در ادبيات نقش كليدي، اعم از مثبت و منفي، ايفا ميكند. بسامد بالاي اين عنصر، گاه به ظهور «كليشه» مي‌انجامد و ميتواند در تصاوير شعري، تركيبات اضافي و وصفي، كلمات مركب، نمادها و مانند آنها و نيز در جايگاه مضامين و عواطف ظهور كند. از اين رو نوشتۀ حاضر به بررسي و تأثير عنصر «كليشه» در ابعاد ادبي غزل معاصر با مطالعۀ اشعار حسين منزوي ميپردازد و در پي اثبات آن است كه منزوي چگونه رنگ تكرار و كهنگي را از تصاوير و مضامين قالبي زدوده است. روش مطالعه: اين پژوهش با روش توصيفي–تحليلي و براساس مطالعۀ غزليات حسين منزوي صورت گرفته است. يافته ها: منزوي گاه با پرداخت جزئي تصاوير و مضامين كليشه اي، به خلق تصاوير و مضامين نو دست زده است. اين پردازش اغلب با تلفيق انديشه هاي كليشه اي و خلاقانه بر ارزش هنري و ادبي شعر منزوي افزوده است و ديدگاه مخاطبان را درمورد كاربرد كليشه تغيير ميدهد. نتيجه گيري: برجسته ترين نوآوريهاي حسين منزوي در كاربست مضامين و تصاوير قدما و كليشه زدايي از آنها در اين موارد ميگنجد: نوآوري در كاربرد تركيبات كليشه اي، نوآوري در كاربرد تلميح براي مضمون‌پردازي و تصويرسازي، نوآوري دركاربرد تمثيل و كنايه براي مضمون‌پردازي و تصويرسازي، نوآوري در تضمين و اقتباس از كلام گذشتگان براي مضمون‌پردازي و تصويرسازي، و آميختن فنون بلاغي با تلميح، تضمين، و تمثيل. اين تمهيدات گوشه هايي از نوآوريها و ابداعات منزوي را بعنوان يكي از پيشگامان و پيشاهنگان غزل نو بازنمايي كرده و نشان مي دهد چگونه غزل او از غزل هاي سنتي متفاوت و به شعر نو مشابه شده است.

BACKGROUND an‎d OBJECTIVES: : One of the important factors in the evolution and birth of literary styles is the stereotyping of literary themes and images in different periods, a clear example of which is the emergence of the school of occurrence, the Indian style and the period of literary return. The most common analysis for identifying literary stereotypes is the recognition of repetition tools. The element of "repetition" plays a key role in the literature, both positive and negative. The high frequency of this element sometimes leads to the emergence of "stereotypes" and can appear in poetic images, additional and descriptive compounds, compound words, symbols and the like, as well as in the place of themes and emotions. Therefore, the present article examines and influences the element of "stereotype" in the literary dimensions of contemporary lyric poetry by studying the poems of Hossein Manzavi and seeks to prove how Manzavi has removed the color of repetition and antiquity from stereotyped images and themes. METHODOLOGY: This research has been done by descriptive-analytical method and based on the study of Hossein Manzavi's lyric poems. FINDINGS: Isolation sometimes creates new images and themes by paying a little attention to stereotyped images and themes. This process often adds to the artistic and literary value of isolated poetry by combining stereotyped and creative ideas, and changes the audience's view of the use of stereotypes CONCLUSION: The most prominent innovations of Hossein Manzavi in the use of themes and images of the ancients and their de-stereotyping include: innovation in the use of stereotyped combinations, innovation in the use of allusions for themes and illustrations, innovations in the use of allegory and irony in themes and imagery, themes and imagery Adaptation from the words of the past for theming and illustration, and combining rhetorical techniques with allusion, guarantee, and allegory. These arrangements represent isolated corners of isolated innovations and innovations as one of the pioneers and pioneers of new sonnets and show how his sonnets are different from traditional sonnets and similar to modern poetry.