متن شناسي و بررسي سبكي شمس اللالي نسخه خطي در بلاغت

Textual and stylistic study of Shams al-Lali Manuscript in rhetoric

زمينه و هدف: نقد و بررسي آثار بلاغي، يكي از مهمترين حوزه هاي مطالعات ادبي محسوب ميشود. نسخه خطي شمس اللالي يكي از منابع بلاغت فارسي در قرن دوازدهم هجري است كه تاكنون در پرده خمول و گوشه انزوا باقي مانده است. اين نسخه منحصربفرددر كتابخانه ملك به شماره 1212 نگهداري ميشود. بررسي مباحث بلاغي در اين نسخه براي ترسيم چشم اندازي از تاريخ بلاغت و روند تطور آن اهميت دارد. روش مطالعه: اين پژوهش كه به روش تحليلي ـ توصيفي انجام شده، ضمن معرفي نسخه خطي شمس اللالي به بررسي متن شناسي آن پرداخته است. يافته ها: شمس اللالي در شمار متون بلاغي اي محسوب ميشود كه به نثر مرسل و ساده نوشته شده است. مؤلف در ساختاري دقيق و منسجم، معاني و بيان را در دو فن با رويكردي قياسي با آراء و نظرات متأخران و با استفاده از امثال به پيش برده است. بخش اصلي متن كه مشتمل بر علم معاني است در هشت باب و بسيار مفصل بيان شده و بخش دوم در فن علم بيان و مشتمل بر تشبيه و مجاز است و استعاره را مجاز به علاقه شباهت ميداند نه تصويري مستقل. ازآنجاكه نسخه در آخر افتادگي دارد، درباره نظرات مؤلف درباب استعاره و كنايه اطلاعي وجود ندارد. نتيجه گيري: اين اثر از متنهاي ارزشمند زبان فارسي است كه تاكنون ناشناخته بوده است. معرفي آن بسبب جنبه هاي ادبي و علمي درخور توجه است. تصحيح اين اثر به شناخت جنبه هاي مختلف زبان و ادبيات فارسي در حوزه بلاغت كمك ميكند؛ همچنين به كامل ‌شدن شناخت سير تحول و دگرگوني متون بلاغي ياري ميرساند.

BACKGROUND an‎d OBJECTIVES: Criticism of rhetorical works is one of the most important fields of literary studies. The manuscript of Shams al-Lali is one of the sources of Persian rhetoric in the twelfth century AH, which has remained in the veil of isolation. This unique copy is kept in the Malik Library No. 1212. Examining rhetorical issues in this version is important to provide an overview of the history of rhetoric and its evolution. METHODOLOGY: This research, which was carried out by analytical-descriptive method, while introducing the manuscript of Shams al-Lali, has examined its text ology. FINDINGS: Shams al-Lali is one of the rhetorical texts written in simple prose. In a precise and coherent structure, the author has advanced the meanings and expressions in two techniques with a deductive approach to the views and opinions of the latter and using proverbs. The main part of the text, which includes the science of semantics, is expressed in eight chapters and is very detailed. As the version falls short, there is no information about the author's views on metaphor and irony. CONCLUSION: This past work is scientifically one of the valuable texts of Persian language that has been unknown until now. Its introduction is noteworthy due to its literary and scientific aspects. Correction of this work helps to know the different aspects of Persian language and literature in the field of rhetoric; It also helps to complete the understanding of the evolution of rhetorical texts.