اثربخشي روش شناختي رفتاري مارتين بر هيجان هاي تحصيلي و انگيزش تحصيلي در دانش آموزان تيزهوش متوسطة دوم

Effectiveness of Training Program Based on Martin’s Cognitive- Behavioral Approach on Academic Emotions and Academic Motovition in High–Level Gifted Male Students

هدف از اين پژوهش، بررسي اثربخشي روش‌شناختي رفتاري مارتين بر هيجان‌هاي تحصيلي و انگيزش تحصيلي دانش‌آموزان تيزهوش پسر، مقطع دوم متوسطه است. پژوهش حاضر، نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه كنترل است. جامعۀ آماري شامل دانش‌آموزان پسر تيزهوش دورۀ متوسطۀ دوم اصفهان در سال تحصيلي 1398-1399 است. نمونه شامل 30 نفر از دانش‌آموزان پسر تيزهوش در دو گروه آزمايش و گواه (دو گروه 15 نفره) است كه با نمونه‌گيري هدفمند به روش تصادفي قرار داده شدند. گروه آزمايش، مداخلۀ آموزشي را طي دو ماه در 11 جلسۀ 60 دقيقه‌اي دريافت كردند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه‌هاي هيجان‌هاي تحصيلي پكران (2005) و انگيزش تحصيلي والراند و همكاران (1992) است. داده‌هاي حاصل از پژوهش به شيوۀ تحليل كوواريانس چندمتغيره (مانكوا) به‌وسيلۀ نرم‌افزار SPSS نسخۀ 24 تجزيه‌وتحليل شد. يافته‌ها نشان داد روش‌شناختي-رفتاري مارتين بر هيجان‌هاي تحصيلي مثبت (0/005= P و 12/39= F) و منفي (0/003= P و 13/39= F) و انگيزش تحصيلي بيروني (0/001= P و 14/78= F) و دروني (0/001= P و 21/82= F) اثربخش است. همچنين براساس نتايج اين تحقيق، شايسته است مدارس با فراهم‌آوردن شرايط مناسبي براي اجراي اين روش در مدارس، زمينۀ تقويت و بهبود انگيزش تحصيلي و هيجان‌هاي تحصيلي دانش‌آموزان را فراهم سازند.

The purpose of the present study is to investigate the effectiveness of Cognitive-Behavioral Approach on academic motovition and academic emotions in second grade gifted high school students. The method of the present study was quasi-experimental with a pretest-posttest design and a control group. The statistical population included gifted male high school students in Isfahan in 2019-2020. The sample consisted of 30 gifted male students in two experimental and control groups (two groups of 15 each) randomly selected by purposive sampling method. The experimental group received an educational intervention in 11 sessions of 60 minutes each over two months. The research instruments included Pekrun Academic Emotion Questionnaire (2005) and Walrand et al. (1992) Educational Motivation Questionnaire. Data were analyzed by multivariate analysis of covariance (MANCOVA) using SPSS-24. The results showed that Martin’s Cognitive-Behavioral Approach was positively (P = 0.005, F=12.39) and negatively (P= 0.003, F=13.39) and external academic motivation (P = 0.001, F = 14.78) and internal academic emotions (P =0.001, F =21.82) effective. Based on the results of this study, it is also reasonable for schools to create appropriate conditions for the implementation of this method in schools to strengthen and improve students’ academic motivation and academic enthusiasm.