تخمين غيرمستقيم مقاومت فشاري تك‌محورۀ سنگ بااستفاده از الگوريتم‌هاي جديد فراابتكاري

پارامتر مقاومت فشاري تك‌محوره يك پارامتر مهم و كليدي در مهندسي ژئومكانيك است كه در طبقه‌بندي مهندسي سنگ، بررسي معيارهاي شكست سنگ و در مرحلۀ طراحي بسياري از پروژه‌هاي عمراني و معدني كاربرد دارد. در بسياري از موارد به‌دليل عدم دسترسي به مغزه‌هاي باكيفيت، تعيين اين پارامترها در آزمايشگاه با سختي‌هاي زيادي همراه است و اغلب اين پارامتر به‌صورت غيرمستقيم از روابط رگرسيوني تخمين زده مي‌شود كه اين روابط از دقت بالايي برخوردار نيستند. هدف از اين تحقيق، استفاده از الگوريتم‌هاي جديد فراابتكاري گرگ خاكستري (GWO) و الگوريتم مگس ميوه (FFOA) به‌منظور تخمين غيرمستقيم مقاومت فشاري تك‌محوره مي‌باشد. براي رسيدن به اين هدف، از داده‌هاي 124 نمونه سنگ گرانيت از پروژۀ تونل انتقال آب شيرين ايالت سلانگور در مالزي استفاده شده‌است. در انتها براي ارزيابي و اعتبارسنجي مدل‌هاي به‌دست‌آمده توسط الگوريتم‌هاي فراابتكاري از شاخص‌هاي آماري مختلفي استفاده شده‌است. باتوجه به نتايج به‌دست‌آمده در اين مقاله و هم‌چنين اعتبارسنجي مدل‌ها، مقادير پيش‌بيني‌شدۀ مقاومت فشاري تك‌محوره توسط الگوريتم‌هاي جديد فراابتكاري مذكور با مقادير واقعي منطقه بسيار نزديك است كه نشان‌دهندۀ خطاي كم مدل‌هاي به‌دست‌آمده مي‌باشد. به‌علاوه در اين مقاله آناليز حساسيت برروي پارامترهاي مؤثر در تخمين مقاومت فشاري تك‌محوره نيز انجام شد كه نتايج بررسي‌ها نشان داد مقادير برگشتي چكش اشميت (Rn)، در ميان ساير پارامترهاي ورودي، بيشترين تأثير را برروي مقاومت فشاري تك‌محوره دارد.