وجه‌نمايي در زبان فارسي ميانه

در اين مقاله، نخست وجه و شيوه هاي بازنمايي آن در زبان ها، معرفي و به نظرات جديد زبانشناسان در طبقه بندي وجه، و نيز مفهوم آن در علم منطق و سنت مطالعات ادبي اشاره مي شود. پس از آن، برخي مفاهيم وجهي و صورت هاي زباني كه بر آنها دلالت دارند، با ذكر مثالهاي متعدد از متون فارسي ميانه‌ زردشتي معرفي مي گردند. در زبان فارسي ميانه‌ زردشتي، وجه از طريق صرف فعل، افعال وجهي، برخي اسم ها و صفت ها و برخي ادوات بازنمايي شده است. افزون بر اين، افعال، اسم ها، صفت ها، ادوات و عبارت هاي ديگري نيز هستند كه طي روند دستوري شدگي، به ابزاري براي بازنمايي وجه بدل شده و بر انواع مفاهيم وجهي مانند حدس و گمان، شك و ترديد، و قصد و درخواست دلالت داشته اند. نتيجه‌ اين پژوهش آن است كه در فارسي ميانه، وجه نه فقط از طريق صرف فعل، بلكه از طريق ساير صورت هاي زباني نيز بازنمايي مي شود و گاهي هم از طريق بافت جمله معلوم مي گردد