تأمّلي بر بيتي از محمّدبن وصيف سگزي؛ «لتام» يا «لگان»؟

در بسياري از دست نويس هاي موجود، به دليل خطاي كاتبان و اعمال سليقه متعمدانه آنها در تغيير و جايگزين كردن كلمات مهجور، بخشي از واژگان محفوظ در اين متون دستخوش تغيير شده است. در اين ميان، يكي از بايسته هاي فرهنگي براي پيشبرد زبان و ادبيّات فارسي آن است كه اين واژگان كه از بلاي تصحيف، تحريف و تغييرِ چنان كاتباني به دور نمانده اند بازيابي و معرفي شوند. نگارندگان با توجّه به اهمّيّت وافر اين نوع از پژوهش، به بررسي و روشن كردن يك جاي نام در شعر محمّدبن وصيف سگزي پرداخته اند. بنا بر قول نويسنده تاريخ سيستان، محمّدبن وصيف، در بيتِ «به لتام آمد رتبيل و لتي خورد پلنگ/...» به غلبه يعقوب ليث بر رتابله اشاره دارد. «لتام» در اين بيت از نظر محقّقان شناخته شده نيست و اين ناشناختگي، مايه برآشفتگي بسيار شده است. اين مقاله، ابتدا اقوال مختلف را در مورد واژه مورد مناقشه بررسي و نقد كرده و در نهايت هيچكدام از ضبط ها را نپذيرفته است. نتيجه پژوهش حاضر، پيشنهاد اين نكته است كه «لتام»، تصحيفي از «لگان / لكان» است.