چهرۀ اسطوره‌اي زن در قصه‌هاي عاميانۀ مكتوب در فرهنگ بختياري

از زن در اساطير‌‌، تصاوير گوناگوني ارائه شده كه اين تصاوير با دگرديسي هايي در قصه هاي عاميانه باقي مانده است‌‌. اين تصاوير اسطوره اي در ايجاد الگوي رفتاري و همچنين نشان دادن نوع نگرش و ميل افراد جامعه به مسائل زنان نقش مهمي دارند كه بدين سبب‌‌، بررسي آن ها اهميتي شايان مي يابد‌‌. هدف در اين پژوهش نيز بررسي چهرۀ اسطوره‌اي زن در قصه هاي عاميانۀ مكتوب در فرهنگ بختياري با روش اسنادي است‌‌. نتايج پژوهش نشان مي دهد چهرۀ ايزدبانويي زن در قصه‌هاي بختياري‌‌، سبب مي‌شود تا زنان به سوي باروري‌‌، عقل‌گرايي و فرديت حركت كنند و چهرۀ اهريمني زن كه از طريق ماده ديوان ترسيم مي شود‌‌، كهنه نمونه اي است براي ترسيم نقش ويرانگري و لذت جويي زن‌‌. در اين قصه ها‌‌، شخصيت ننه ماهي با آناهيتا‌‌، تمتي با چيستا‌‌، زن زيبا با ديوپري و سر اَره پا تيشه با ديو بوشاسب قابل تطبيق است‌‌. خواستگاري كردن زن از مرد‌‌، تصميم گيري زن براي امور زندگي‌‌، نقش فعّال داشتن در امور كشاورزي و كشته شدن مردخداي توسط زن خداي نيز نشانه هاي زن سروري در اين قصه ها هستند‌‌. همچنين در برخي از قصه ها‌‌، براي رشد محصولات كشاورزي و دور كردن موجود اهريمني بايد دختري به ازدواج موجود شرير و اهريمني درآيد كه اين موضوع نيز مي تواند ريشه در رسم قرباني كردن‌‌، به ويژه زنان‌‌، براي خداي غله داشته باشد‌‌.