ارزيابي شكاف پاسخگويي بيروني جامعه حسابداران رسمي از ديدگاه استفاده‌كنندگان اين گزارش‌ها با استفاده از مدل سروكوال

External Accountability Gap Assessment of Iranian Association of Certified Public Accountants from Reports Users Viewpoints Using Servqual Model

هدف از اين پژوهش ارزيابي شكاف پاسخگويي بيروني (ادراكات و انتظارات بين وضعيت موجود و مطلوب) حسابداران رسمي از ديدگاه سه گروه از استفاده‌كنندگان اين گزارش‌ها با استفاده از روش سروكوال و توسط پرسشنامه محقق ساخته است. حسابرسي نيز مانند ديگر خدمات در ساير حوزه‌ها يك خدمت است كه توسط حسابداران رسمي ارائه و توسط گروهي از ذينفعان مورداستفاده قرار مي‌گيرد. لذا مي‌توان براي سنجش كيفيت آن از مدل‌هاي استاندارد جهاني مانند سروكوال بهره برد. در اين پژوهش كه در بين گروهي از ذينفعان بيروني كليدي شامل دولت، بازار كار و جامعه علمي، انجام شد، با استفاده سؤالات زوجي در پنج بعد پاسخگويي، شكاف پاسخگويي مورد ارزيابي قرار گرفت. در اين پژوهش 141 نفر از سه گروه ذينفعان به‌عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه‌ها بين آن‌ها توزيع گرديد. از نرم‌افزارهاي Spss،Gpower،Lisrel، Excel و براي توصيف و تحليل داده‌ها نيز از آزمون ميانگين دو جامعه وابسته (آزمون تي زوجي)، تحليل واريانس يك‌طرفه استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد كه در نظر اعضاي هيات علمي نسبت به گروه كارشناسان دولتي و مديران مالي، در پاسخگويي‌هاي بيروني، اخلاقي، مالي و عملكردي حسابداران رسمي شكاف عميق‌تري وجود دارد. ضمناً در مورد ميزان شكاف پاسخگويي دموكراتيك و سياسي، ازنظر اعضاي هيات علمي و مديران مالي، نسبت به گروه كارشناسان دولتي، در پاسخگويي‌هاي حسابداران رسمي شكاف عميق‌تري وجود دارد. درنتيجه ازنظر اعضاي هيات علمي و مديران مالي شركت‌هاي عضو بورس اوراق بهادار، حسابداران رسمي بايد با اتخاذ سياست‌ها و تدابير عملي و استقرار سيستم مؤثر پاسخگويي، موجب ارتقاي وضعيت پاسخگويي حسابداران رسمي گردد.

The goal of this research is to assess the external accountability (perceptions and expectations of existing and ideal situation) of Iranian Association of Certified Public Accountants from three categories of reports’ user viewpoints using Servqual model through researcher made questionnaire. Auditing is a service like the other services in other era which is rendered by certified accountants and is used by a group of stakeholders. Thus, that quality could be assessed by worldwide standard models such as Servqual. This research is studied among a group of external stakeholders includes: The Government, profession and scientific society using paired questions through five dimensions of accountability to study accountability gap. 141 persons of three categories of stakeholders were selected as statistical sample and the questionnaire was distributed among them. SPPS, Gpower, LISREL and Excel softwares and Dependent t-test for paired samples (paired t-test), one way-analysis of variance test were utilized to data description and analysis. Research results show that external, Ethical, financial and performance accountability gap of Iranian Certified Public Accountants is deeper from faculty members’ viewpoints versus governmental experts and CFOs. Moreover, the external democratic and political accountability level gap of Iranian Certified Public Accountants accountability is much deeper either from faculty members’ viewpoints versus governmental experts and CFOs. Thereupon, Iranian Certified Public Accountants must make practical strategies and designs and develop an effective accountability system to improve certified accountant’s accountability situation from faculty members and listed companies’ CFOs viewpoints.