تمايل حسابرسان به گزارش تخلفات بر اساس نظريه شناخت اجتماعي

auditors desire to whistleblowing Based on social cognition theory

رفتار و نگرش افراد تابع ويژگي‌هاي شخصيتي آنها مي‌باشد. بر اساس نظريه شناخت اجتماعي منبع كنترل و خودكارآمدي به عنوان دو ويژگي‌ شخصيتي بر بسياري از جنبه‌هاي نگرشي و به تبع رفتاري افراد تاثير مي‌گذارند. از اين رو هدف اين پژوهش بررسي تمايل حسابرسان به گزارش تخلفات بر اساس نظريه شناخت اجتماعي مي‌باشد. پژوهش حاضر، توصيفي از نوع همبستگي مي‌باشد. حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسي و موسسات حسابرسي خصوصي در سال 1398 جامعه آماري پژوهش بوده و نمونه آن شامل 304 نفر از اين حسابرسان مي‌باشند كه به روش نمونه گيري تصادفي انتخاب شده‌اند. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش پرسشنامه بوده و براي تجزيه و تحليل داده‌ها و آزمون فرضيات از مدل معادلات ساختاري و با كمك نرم افزار ليزرل استفاده شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد ويژگي‌هاي شخصيتي آزمون شده (خودكارآمدي و منبع كنترل بيروني) تأثير مثبت و معناداري بر گزارش تخلفات حسابرسان دارد. همچنين ميزان اثر غير مستقيم متغيرهاي يادشده به واسطه رضايت شغلي (متغير ميانجي) تشديد شده است كه اثر غير مستقيم خودكارآمدي بر گزارش تخلفات معنادار و اثر غيرمستقيم منبع كنترل بر گزارش تخلفات فاقد معناداري مي‌باشد. نتايج پژوهش ديدگاه جديدي در رابطه با نحوه بهبود جايگاه گزارشگري تخلفات در سازمان‌ها و موسسات حسابرسي ارئه مي‌نمايد.

The behavior and attitude of individuals depends on their personality traits. According to social cognition theory, source control and self-efficacy as two personality traits influence many aspects of attitude as well as behavior. Therefore, the purpose of this study is to investigate auditors' desire to whistleblowing Based on social cognition theory. This research is descriptive and correlational. The auditors working in the audit organization and private audit institutes in 1398sh were the statistical population of the study. The sample consisted of 304 of these auditors selected by random sampling. Findings showed that personality traits tested (self-efficacy and external locus of control) had a positive and significant effect on whistleblowing. Also, the indirect effect of the mentioned variables is exacerbated by job satisfaction (mediator variable), which indirect effect of self-efficacy on whistleblowing was significant and indirect effect of locus of control on whistleblowing was not significant.The results of the study provide a new insight into how to improve the whistleblowing status in audit firms and institutions.