شناسايي و رتبه‌بندي مولفه‌هاي فرهنگي تاثيرگذار بر كنترل‌هاي داخلي در سازمان‌هاي غيرانتفاعي بخش عمومي كشور

Identifying and Ranking Cultural Components Affecting Internal Controls in Nonprofit Public Sector Organizations of Iran

با توجه به اهميت مفهوم كنترل داخلي در جلوگيري از هدر رفت منابع عمومي كشور و دستيابي به اهداف مورد انتظار بخش عمومي، هدف كلي مطالعه حاضر ضمن شناسايي مولفه‌هاي مختلف فرهنگي اثرگذار بر كنترلهاي داخلي، به‌ دنبال ارزيابي درجه اهميت آنها در اثرگذاري بر كنترلهاي داخلي در سازمان‌هاي غيرانتفاعي بخش عمومي كشور بوده است. در اين راستا سعي گرديد ابتدا با استفاده از مصاحبه و اخذ نظرات خبرگان ديوان محاسبات كشور، وزارت امور اقتصادي و دارايي و اساتيد دانشگاهي كه سابقه مديريت اجرايي نيز داشته اند عوامل علّي فرهنگي موثر بر كنترلهاي داخلي احصاء و سپس به منظور اعتبار سنجي و رتبه بندي، عوامل احصاء شده در قالب پرسشنامه بين گروه دوم خبرگان ديوان محاسبات توزيع و ضمن حضور پژوهشگر و ارائه توضيحات لازم پرسشنامه ها تكميل و با بهره‌گيري از تكنيك‌هاي تحليل عاملي تائيدي و تاپسيس، اقدام به اعتبار سنجي و رتبه‌بندي عوامل فرهنگي از نظر درجه اهميت آنها در اثرگذاري بر كنترل داخلي در سازمان‌هاي مورد مطالعه پرداخته شود. نتايج حاصل از مرحله اول پژوهش نشان داد كه مفهوم فرهنگ مي‌تواند از سه مسير فرهنگ مديران، فرهنگ كاركنان و فرهنگ كلان سازماني بر كيفيت كنترل داخلي در سازمان‌هاي بخش عمومي كشور اثرگذار باشد. همچنين نتايج مرحله دوم پژوهش در خصوص ارزيابي درجه اهميت مولفه‌هاي فرهنگي مورد مطالعه حاكي از آن بود كه سه مولفه فرهنگي شامل ديدگاه مديريتي مرتبط با كنترل‌هاي داخلي در سازمان‌هاي غيرانتفاعي، ويژگي‌هاي رفتاري كاركنان و ديدگاه كاركنان در ارتباط با كنترل‌هاي داخلي به‌عنوان سه مولفه اولويت‌دار فرهنگي مهم و تاثيرگذار بر كيفيت كنترل‌هاي داخلي در سازمان‌هاي غيرانتفاعي كشور شناسايي شده‌اند و لازم است از ديدگاه فرهنگي، توجه ويژه‌اي بر اين مولفه‌ها در سازمان‌هاي غيرانتفاعي در راستاي بهبود كيفيت كنترل‌هاي داخلي صورت پذيرد.

Regarding the importance of the concept of internal control in preventing wastage of public resources of the country and achieving the expected goals of the public sector, the overall objective of the present study was to identify the various cultural components affecting internal control in public sector organizations meanwhile evaluating their importance in impacting on internal control process in public sector nonprofit organizations. In this regard, it was attempted to rank the cultural factors in terms of their importance in influencing the implementation of the concept of internal control in the organizations under study by obtaining the views of statistical samples in the form of interviews and questionnaires and by using confirmatory factor analysis and TOPSIS techniques. The results of the first phase of the research showed that the concept of culture can affect the quality of internal control in public sector organizations in three ways: managers’ culture, staff’s culture and corporate macro culture. In addition, the results of the second phase of the study on The evaluation of the degree of importance of the cultural components indicated that three cultural components, including management's view of internal controls in non-profit organizations, employees’ behavioral characteristics, and employees' view of internal controls are three important cultural priority factors affecting the quality of controls. Based on findings it could be noted that it is necessary to pay special attention to these components in non-profit organizations in order to improve the quality of internal controls.