عمق بهينه نصب زهكش هاي زيرزميني با هدف كاهش هزينه هاي احداث

ميليون‌ها هكتار از اراضي فارياب جهان نيازمند سامانه زهكشي زيرزميني هستند ولي كمبود منابع مالي مانع از توسعه به‌موقع اين سامانه‌ها مي‌شود. به‌همين دليل ارائه راه‌حل براي كمينه‌سازي هزينه‌هاي احداث سامانه‌هاي زهكشي ضرورت دارد. هدف اين مقاله ارائه روشي براي يافتن عمق كم‌ترين هزينه براي نصب زهكش‌هاي زيرزميني است. اين هزينه‌ها را مي‌توان به سه بخش تقسيم كرد؛ بخش اول، هزينه‌هايي كه تابع مدت زمان حفاري و عمق نصب زهكش نيستند، به‌عبارتي زهكش‌ها در هر عمقي نصب شوند، اين هزينه‌ها در واحد طول زهكشي زيرزميني (لترال‌گذاري) تغيير نمي‌كنند و عبارتند از: هزينه خريد لوله فيلتردار، ساخت خروجي زهكش به لترال، پُركردن مجدد ترانشه بعد از قرار دادن زهكش، هزينة قطعات مصرفي و تعميرات و نگهداري ترنچر. بخش دوم، هزينه‌هايي كه تابع عمق نصب زهكش و مدت زمان حفاري (سرعت حفاري) هستند. مهم‌ترين اين هزينه‌ها، هزينه استهلاك سرمايه خريد ترنچر است. با افزايش عمق نصب زهكش سرعت حفاري كم مي‌شود، بنابراين كل طول حفاري شده در عمر مفيد ترنچر كاهش مي‌يابد. علاوه بر آن هزينه سوخت و هزينه دستمزد تيم ‌كاري (شامل راننده، نقشه‌بردار و كارگران) در اين گروه جاي مي‌گيرد. بخش سوم، هزينه‌هايي كه تابع عمق نصب زهكش هستند ولي تابع سرعت حفاري نيستند، از جمله هزينه احداث زهكش جمع‌كننده، كه با افزايش عمق نصب زهكش، حجم حفاري و انتقال خاك ناشي از آن افزايش مي‌يابد. در اين مقاله روشي براي تبديل تك‌تك اين هزينه‌ها به هزينه در واحد سطح ارائه مي‌شود تا عمليات جبري روي آن‌ها امكان‌پذير شود. با توجه به اين‌‌كه تراكم زهكش‌ها در زهكش‌هاي عميق كم‌تر است و با مشخص شدن تراكم زهكش در واحد سطح در هر عمق نصب، مي‌توان عمقي كه كم‌ترين هزينه را داشته باشد، انتخاب كرد.