بررسي شيوه هاي تغيير امثال فارسي در متون منثور منتخب پس از اسلام تا سده هشتم هجري

Study of the methods of changing Persian proverbs in selected prose texts after Islam up to the 8 century

اغلب مثل پژوهان تغييرناپذيري يا تغييرپذيري اندك را يكي از ويژگي هاي مثل دانسته اند. برخي از آنان هيچ گونه تغييري را در امثال جايز نمي دانند و برخي ديگر براي تغيير امثال حد و حدودي قائل شده اند. اين مقاله بر آن است تا با بررسي امثال متون منثور منتخب تا سدة هشتم هجري به بررسي مقوله تغيير امثال بپردازد. در اين پژوهش 27 متن منثور فارسي خوانده و امثال فارسي آن ها استخراج شد. سپس امثال مشابه از نظر لفظي و محتوايي به منظور بررسي شيوه هاي تغيير در سير تاريخي متون بررسي شدند. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد بر خلاف تعاريف محققان، امثال در سير تاريخي متون با تغييراتي روبرو شده اند. در ميان امثال مستخرج از متون مورد بررسي 74 مثل كم و بيش تغيير يافته اند. شيوه هاي تغيير در اين امثال به ترتيب بسامد عبارتند از: تغيير در ساخت دستوري، تغيير بلاغي، تغيير در واژه ها، افزايش يا كاهش واژه ها و جابجايي نحوي.

Immutability or slight immutability is one of the characteristics mentioned in researchers' definitions of parables. This feature has been expressed by researchers in two ways. Some do not allow any change in proverbs an‎d some have set limits to change proverbs. This article intends to study the category of changing proverbs by examining the proverbs of selected prose texts up to the eighth century AH. In this research, 27 Persian prose texts have been studied in order to extract proverbs. Then, similar proverbs have been studied verbatim and content to examine the patterns of change in the historical course of the texts. The results of this study show that proverbs in the historical course of texts have undergone changes, contrary to the definitions of scholars. Among the proverbs extracted from the studied texts, 74 proverbs have more or less changed. The methods of change in these proverbs in order of frequency are: Changes in grammatical construction, rhetorical changes, changes in words, increase or decrease of words and syntactic shifts.