شناسايي تركيبات شيميايي و ارزيابي اثرات آللوپاتيك اندام هاي مختلف علف هرز پيچك صحرايي بر شاخص هاي رشد و فيزيولوژيك گندم نان

Identification of chemical constituents and evaluation of allelopathic potential of field bindweed organs extract on growth and physiological parameters of bread wheat

آللوپاتي به صورت اندركنش‌هاي شيميايي بين گياهان بوسيله ترشح تركيباتي موسوم به مواد آللوشيميايي تعريف مي‌شود. اين مواد مي‌توانند رشد و فرآيندهاي فيزيولوژيك گياهان هدف را تحت تأثير قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسايي تركيبات شيميايي موجود در عصاره اتانولي ريشه، ساقه، برگ و گل پيچك صحرايي (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتيك آن بر رشد و فيزيولوژي دانه رست‌هاي گندم نان (Triticum aestivum L.) به صورت طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. در مجموع 23 تركيب شيميايي در عصاره‌ها شناسايي شد كه تركيبات غالب شامل متيل پالميتات، پالميتيك اسيد، 9- اوكتادكنال، 9- اوكتا دكانوئيك اسيد، لينولئيك اسيد، اولئيك اسيد و استيريك اسيد بودند. نتايج نشان داد كه جوانه زني و رشد گندم تحت غلظت‌هاي مختلف عصاره پيچك صحرايي بخصوص در غلظت هاي بالاتر (50 و 100 گرم بر ليتر) كاهش مي‌يابد. همچنين محتواي رنگيزه‌هاي فتوسنتزي كاهش يافتند. اثر عصاره‌ها بر محتواي پروتئين محلول كل بيشتر افزايشي بود. فعاليت آنزيم كاتالاز در غلظت‌هاي پايين افزايش يافت ولي غلظت‌هاي بالاتر موجب مهار فعاليت اين آنزيم شدند. در حالت كلي، فعاليت آنزيم پراكسيداز روند كاهشي از خود نشان داد. محتواي مالون دي آلدهيد با افزايش غلظت عصاره‌ها افزايش يافت كه نشانگر ايجاد تنش اكسيداتيو در دانه رست‌هاي گندم بود. نتيجه پژوهش حاضر نشان داد كه عصاره اندام‌هاي مختلف پيچك صحرايي به شدت رشد و فرآيندهاي فيزيولوژيك گندم را تحت تأثير قرار مي‌دهد و موجب ايجاد تنش اكسيداتيو مي‌گردد.

Allelopathy is defined as biochemical interactions among plants by releasing the chemical compounds known as allelochemical. These compounds can affect the growth and physiological processes of receiver plants. The present study was aimed at the identification of chemical constituents of ethanolic extract from root, stem, leaf, and flower of Convolvulus arvensis L. and its allelopathic activity on growth and physiological parameters of Triticum aestivum L. experimental design was completely randomized design with three replications. A total of 23 compounds were identified in ethanolic extracts which palmitic acid, 9-octadecenal, 9-octadecanoic acid, linoleic acid, oleic acid, and stearic acid were the major compounds. The results indicated that the germination and early growth of wheat were reduced by extracts especially in higher concentrations (50 and 100 g/L). Photosynthetic pigments content (chlorophyll a, b and carotenoids) was reduced. Total soluble proteins content was mostly increased by increasing the concentration of the extracts. Catalase activity was increased in low concentrations but decreased by high concentrations. A decreasing trend was observed in the peroxidase activity. Malondialdehyde content was increased with increasing the concentration of the extracts, indicating the occurrence of oxidative stress in both shoot and root of wheat seedlings. It was concluded that the extracts from different organs of field bindweed negatively affected the growth and physiological processes and cause oxidative stress in wheat seedlings.