اصول اقتصادي دوره اخير رسالت (پس از فتح مكه) با نگاهي به آيات سوره مائده و توبه

Economic Principles of the Late Era of Prophecy (After the Conquer of Mekka) with a look on the verse of Surah Ma'idah and Surah Tawbah

سوره‌هاي توبه و مائده حاوي مهمترين دستورات ثابت اسلام از جمله امور اقتصادي در دوره گسترش اسلام است. تأمل در محتواي آن براي شرايط فعلي جامعه ايران كه در پي بهره گيري از تجربه صدر اسلام است مفيد است. سؤال اصلي مقاله آن است كه اصول اقتصادي كه قرآن در دوره اخير رسالت (پس از فتح مكه) بيان كرده كدامند و چه حقيقتي را آشكار مي‌كند؟ آيا مي‌توان با استفاده از آن تشخيص داد كه مهمترين مباحث اقتصادي در جريان گسترش جامعه چيست و بر روي كدام مطلب بايد در شرايط مذكور تكيه كرد؟ فرضيه مقاله كه با تامل در قرآن اثبات شده آن است كه قرآن در سالهاي پاياني رسالت و به عنوان مهمترين دستورات اقتصادي بر معيار‌هاي همكاري اجتماعي و لزوم انجام تعهدات و اصلاح نظام درآمد دولت، دوري جريان وجوه نقدينگي از هر گونه فساد مالي، هدايت دارايي‌هاي مالي به سمت توليد و بهبود نظام توزيع داوطلبانه در كنار نظام توزيع مجدد درآمد الزامي و معيار توليد و مصرف تاكيد دارد. سوره‌هاي توبه و مائده حاوي مهمترين دستورات ثابت اسلام از جمله امور اقتصادي در دوره گسترش اسلام است. تأمل در محتواي آن براي شرايط فعلي جامعه ايران كه در پي بهره گيري از تجربه صدر اسلام است مفيد است. سؤال اصلي مقاله آن است كه اصول اقتصادي كه قرآن در دوره اخير رسالت (پس از فتح مكه) بيان كرده كدامند و چه حقيقتي را آشكار مي‌كند؟ آيا مي‌توان با استفاده از آن تشخيص داد كه مهمترين مباحث اقتصادي در جريان گسترش جامعه چيست و بر روي كدام مطلب بايد در شرايط مذكور تكيه كرد؟ فرضيه مقاله كه با تامل در قرآن اثبات شده آن است كه قرآن در سالهاي پاياني رسالت و به عنوان مهمترين دستورات اقتصادي بر معيار‌هاي همكاري اجتماعي و لزوم انجام تعهدات و اصلاح نظام درآمد دولت، دوري جريان وجوه نقدينگي از هر گونه فساد مالي، هدايت دارايي‌هاي مالي به سمت توليد و بهبود نظام توزيع داوطلبانه در كنار نظام توزيع مجدد درآمد الزامي و معيار توليد و مصرف تاكيد دارد.

Surah Ma'idah and Surah Tawbah contain the most important fixed commands of Islam including the economic issues in the era of spread of Islam. Contemplation in the contents would be beneficial to the current conditions of Iran, which seeks to utilize the experiences of early Islam. This paper questions what are the economic principles which Quran has specified in the late era of prophecy (after the conquer of Mekka), and what reality do they reveal? Can the most important economic issues in the spread of a society be understood from these principles? Which subject need to be emphasized in the aforementioned conditions? The hypothesis of this article which is proved by contemplation in Quran is that in the final years of Prophecy, the Quran -giving economic instructions- focuses on the criteria of social cooperation, necessity of commitment and reform of government revenue, distancing the cash flow from any financial corruption, guidance of financial assets toward production and improvement of voluntary distribution system along with the mandatory system of income redistribution and criteria of production and consumption.