ساختار معنايي محبت در قرآن

Semantic Structure of Love in Quran

محبت و دوستي از مفاهيمي است كه در قالب واژه‌ها و تعابير مختلف براي توصيف رابطه خدا با انسان و انسان با انسان در قرآن آمده است. يكي از مهم ترين واژه‌هاي به كار رفته در اين زمينه، كلمه «محبت» است كه در قالب مشتقات متعددي در آيات قرآن ذكر شده و از جايگاه مهمي در بينش قرآني برخوردار است. با توجه به اين امر، ساختار معنايي واژه محبت در قرآن با بررسي روابط هم‌نشيني و جانشيني مشتقات اين كلمه در گزاره‌هاي قرآني و به ويژه با كمك روش ايزوتسو مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد. اين بررسي نشان مي‌دهد كه ساختار معنايي محبت در انسان داراي عناصر معنايي درون مركز و برون مركز است. عناصر معنايي درون مركز اين ساختار متشكل است از گرايش قلبي و كشش دروني بودن محبت كه عنصر معنايي اصلي محبت در انسان است و شدت و ضعف پذير بودن و درك زيبايي محبوب. عناصر برون مركز اين ساختار نيز شامل تقدم گرايي براي محبوب و متعلقاتش و طلب قرب او، تلاش براي جلب خير و منفعت براي محبوب و اطاعت و سرسپردگي در برابر وي است.

Affection or fondness is among those significant concepts in the holy Quran used in the form of many different terms and phrases to describe the relationship between Allah and human beings as well as relationship between one human and another. One of the most important terms used in this regard is the word “hob” or “mohabbah” (affection) that is brought up in many derivatives. Regarding this case, drawing upon Izutso’s method, this article has tried to analyze the semantic structure of this term in Quranic propositions through exploring the syntagmatic and paradigmatic relations of these words. This analysis revealed that the semantic structure of “mohabbah” concerned with human, includes two aspects, one inner-centered and the other outer-centered elements. Inner-centered elements consist of the heartfelt inclination and inner attraction of affection which is the major semantic element of affection in human, and of changeability in strength, and perception of the beauty of the beloved. Outer-centered elements consist of assuming the beloved as a priority, attempting to get closer to them and benefiting them and being obedient to them.