تبيين تمثّل و كاربردهاي آن در قرآن از منظر تفسير الميزان

Explaining the symbolic representation and its uses in the Qur’an from the perspective of Tafsir al-Mizan

تمثّل واژه‌اي قرآني و داراي بار و معنايي فلسفي است. در قرآن كريم، اين كلمه تنها در آيه «فأَرْسَلْنا إِلَيْها رُوحَنا فَتَمَثَّلَ لَها بَشَراً سَوِيًّا» (مريم/17) به كار رفته است؛ اما آيات بسياري، حكايت از وقوع و جاري بودن مسأله تمثّل در موارد متعدد دارد و اين امر، باعث اهميت بيشترموضوع شده است. از نمونه‌هاي تمثّل در قرآن، مي‌توان به تمثل فرشتگان، تمثّل شيطان، تمثّل افعال و صفات، مشاهدات پيامبر در معراج، تمثّلات در رؤياها و... اشاره كرد.از منظرعلامه طباطبايي(ره)، معنا و حقيقت تمثل در قرآن عبارت از اين است كه موجودي فرا مادي بدون اين‌كه هويت و حقيقت خودش را از دست دهد، در حواس بشر، به صورت مثالي ظهور پيدا كند، مانند اين‌كه فرشته‌اي براي مريم(س) در صورت انساني متمثّل شد. هدف اصلي اين پژوهش، تبيين حقيقت تمثّل و بيان مصاديق قرآني آن است و در پي آنيم كه نشان دهيم تفسير شريف الميزان با صبغه فلسفي خود توانسته است علاوه بر تبيين حقيقت تمثل، به شرح و تفسير برخي از آيات با توجه به مساله تمثل بپردازد.

Symbolic representation is a Quranic term which connotes a philosophical meaning. In the Holy Qur'an, this word is used only in the verse﴿فأَرْسَلْنا إِلَيْها رُوحَنا فَتَمَثَّلَ لَها بَشَراً سَوِيًّا﴾ (مريم/17) but many cases indicate the use and existence of representation in the Quran and this has increased the importance of this issue. From samples of the use of symbolic representation in the Quran, one can refer to the symbolic representation of angles, representation of Satan, representation of actions and attributions, sightings that the Prophet observed on his Night Journey and the Heavenly Ascent, symbolic representation of dreams and etc. According to Allameh Tabatabai’s view, the meaning and reality of symbolic representation in the Qur'an is that a metaphysical being is embodied as an imaginal being through human senses without losing his nature and identity like when an angel appeared to Mary (S) in a human form. The main purpose of this research is to explain the truth of symbolic representation in the Quran and to mention its Qur'anic samples. an‎d also this research seeks to show that prominent book of al-Mizan, with his philosophical approach, has been able, in addition to explain the truth of symbolic representation, to describe and interpret some verses with regard to the issue of symbolic representation.