تاريخ و علوم قرآن در دوره معاصر (بررسي موردي تاريخ قرآن دكتر راميار و تاريخ قرآن دكتر حجتي)

History and Sciences of the Quran in the Contemporary Period (Case study of Dr. Ramyar's Quran History and Dr. Hojjati's Quran History)

بررسي تاريخ علوم قرآني در دوره معاصر ايران از اهميت خاصي برخوردار است و شناخت آن مي‌تواند راهگشاي تحقيقات آتي علوم قرآني به زبان فارسي باشد. بي ترديد تاريخ قرآن دكتر راميار و تاريخ قرآن دكتر حجتي در ميان كتب فارسي تاريخ قرآن معاصر از جايگاه مهم و تأثيرگذاري برخوردار است. هر دو كتاب، كتاب سال جمهوري اسلامي شده و از منابع مهم دوره‌هاي كارشناسي ارشد و دكتري رشته علوم قرآني هستند. از اين رو در اين مقاله براي درك جايگاه آثار و تحقيقات علوم قرآني، اين دو كتاب معرفي شده، و در زمينه‌هاي ساختاري و محتوايي با يكديگر مقايسه شده‌اند. مقايسه ساختاري و محتوايي دو كتاب نشان از امتيازات و ويژگي‌هاي برتر كتاب تاريخ قرآن دكتر راميار نسبت به ساير كتب تاريخ قرآن و حتي تاريخ قرآن دكتر حجتي (كه آخرين كتاب تاريخ قرآن است كه عنوان كتاب سال را كسب كرده)، دارد؛ اين مهم نشان مي‌دهد كه بعد از كتاب دكتر راميار تحقيقات علوم قرآني سير صعودي نپيموده است. اين امتيازات عبارتند از: استفاده از منابع بيشتر، نقل و نقد آراء مستشرقين، جمع بندي نظرات و اقوال دانشمندان علوم قرآن، دقت در نقل آراء و اقوال گوناگون، طرح مباحث تخصصي و علمي در هر موضوع، وجود جداول متعدد در خصوص ترتيب سور قرآن.

The study of the history of Quranic sciences in the contemporary period of Iran is of special importance, and knowing it can pave the way for future research in Quranic sciences in Persian. Undoubtedly, the history of the Qur'an by Dr. Ramyar and the history of the Qur'an by Dr. Hojjati have an important and influential place among the Persian books on the history of the contemporary Qur'an. Therefore, in this article, in order to understand the place of works and researches of Quranic sciences, these two books have been introduced, and they have been compared with each other in terms of structure and content. The structural and content comparison of the two books shows the superiority and characteristics of Dr. Ramyar's book on the history of the Qur'an compared to other books on the history of the Qur'an and even the history of the Qur'an by Dr. Hojjati (the last book on the history of the Qur'an to be named Book of the Year). This shows that after the book of Dr. Ramyar, the research of Quranic sciences has not progressed. These privileges include: using more resources, quoting and criticizing the views of Orientalists, summarizing the opinions and sayings of Quranic scholars, accuracy in quoting various opinions and sayings, proposing specialized and scientific topics in each subject, the existence of several tables regarding the order of the Quran.