تأثير بازي‌وارسازي بر يادگيري فهرست‌نويسي دانشجويان رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسي

هدف: بررسي امكان استفاده از ظرفيت‌هاي فني بازي‌وارسازي در آموزش فهرست‌نويسي و شناسايي تأثير آن در يادگيري دانشجويان.روش: پژوهش حاضر با رويكرد كمّي انجام شد. جامعه پژوهش دانشجويان مقطع كارشناسي رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسي 17 دانشگاه سطح يك بود كه از فهرست وزارت علوم و دفترچه انتخاب رشته كنكور سراسري سال‌هاي 1398-1399 استخراج شد. اين فهرست شامل دانشگاه‌هاي اصفهان، الزهرا، بيرجند، تبريز، علامه، خوارزمي، شهيد باهنر كرمان، شاهد، فردوسي مشهد، شهيدچمران اهواز، يزد، قم، سمنان، رازي كرمانشاه، شيراز، شهيد مدني آذربايجان و زابل است. تعداد كل جامعه دانشجويان 436 نفر استخراج شد كه با روش نمونه گيري تصادفي و استفاده از جدول كرجسي مورگان، حجم نمونه 204 نفر تعيين شد. با توجه به الگوي ورباخ و هانتر به‌منزله چارچوب اصلي پژوهش، تعداد 7 مؤلفه بنيادي بازي‌وارسازي(دايناميك‌ها، مرحله، پروفايل، رقابت و پاداش، امتياز، نشان، تابلوي پيشرفت) به‌دست آمد. در بخش نظريه يادگيري خودراهبر تعداد سه مؤلفه اساسي (خودكنترلي، خودمديريتي، انگيزش و رغبت به يادگيري) جمع‌آوري شد. در بخش آماري پژوهش در رابطه با مؤلفه‌ها، ضريب آلفاي كرونباخ همه مؤلفه‌ها و متغيرها بزرگ‌تر از 7/0 به‌دست آمد. در اين پژوهش براي تحليل داده ها از نرم‌افزارهاي اس.پي.اس.اس و پي.ال.اس استفاده شد.نتيجه‌گيري: بازي‌وارسازي و يادگيري خودراهبر هر دو با هدف مشترك يادگيري مادام العمر مي‌توانند سبب افزايش ظرفيت درگيرشدن در محيط آموزشي و افزايش سطح آمادگي و استقلال افراد در يادگيري و عملكرد خودراهبر دانشجويان تحصيلات تكميلي شوند. هنگامي كه افراد كاري را از روي علاقه انجام مي‌دهند، آن كار برايشان جذاب و مهم مي شود كه نتيجه آن، خودكارآمدي و بهره‌وري خواهد بود. پژوهش‌هايي نظير پژوهش حاضر مي توانند براي برنامه‌ريزي بلندمدتِ تغيير در الگوي آموزش الكترونيكي در قلمرو علم اطلاعات و دانش شناسي را ارائه دهند و به‌نحو مطلوبي زمينه‌ساز به‌كارگيري فناوري‌هاي نوآورانه در محيط هاي با قابليت ابتكار عمل باشند؛ بنابراين براي ايجاد طرح جديد در آموزش كتابداران و تأثيرگذاري مثبت در آينده شغلي آنان استفاده از زمينه‌هاي فناوري برتر، امري مهم و ضروري است.