دلالت حرف «أو» در آيۀ 95 سورۀ مائده؛ خوانشي نو از روايات حمل‌شده بر نظريۀ ترتيب

طبق قوانين شريعت، «صيد كردن» از اعمالي است كه بر شخص محرِم حرام مي‌شود. در آيۀ 95 سورۀ مائده حكم تحريم صيد در حال احرام و كفاره‌هاي آن بيان ‌شده است.‌ مفسران و فقيهان در مورد برخي احكام ذكرشده در اين آيه، اختلاف كرده‌اند. علت اين تباين ديدگاه، برداشت‌هاي مختلف از تعابير موجود در آيه، وجود روايات به‌ظاهر متعارض و همچنين ديدگاه‌هاي متفاوت در تعيين نقش كلمات و حروف است. اين پژوهش صرفاً به موضوع «تخيير يا ترتيب داشتن حكم كفارۀ قتل صيد در حال احرام» مي‌پردازد و ضمن گردآوري قرائن فهم و بررسي آراي مفسران و فقيهان فريقين، تحليلي از ديدگاه‌هاي موافق و مخالف ارائه مي‌كند. در ادامه نقش حرف «أو» از نظر ادبي بررسي ‌مي‌شود و در تبيين نقش اين حرف در آيه و جايگاه حكم آن در ميان ساير كفاره‌ها مي‌كوشد. در خاتمه نيز روايات مشعر بر نظريه‌هاي «ترتيب» و «تخيير» بررسي و به‌منظور رفع تعارض ايجادشده، خوانشي نو از روايات محمول بر نظريۀ «ترتيب» ارائه مي‌شود. براساس شواهد به‌دست‌آمده، نگارندگان، ديدگاهي كه محرم را در انتخاب كفاره مخير مي‌داند، پذيرفته و حكم به رعايت ترتيب را متعارض و متنافر مستندات موجود يافته‌اند.