فرهنگ و امنيت ملي روسيه

سه دهه از فروپاشي شوروي و شكل‌گيري روسيه جديد مي‌گذرد و هنوز هم اين كشور، دستخوش تلاطم‌ها و مشكلات ناشي از آن بحران بزرگ است. يكي از مسائل مهم امروز روسيه، نسبت آن با غرب است كه به‌ويژه پس از بحران اوكراين، به يك مسأله پيچيده تبديل شده كه چشم‌انداز روشني براي حل آن وجود ندارد. در نبود مباني ايدئولوژيك گذشته و در رويارويي همه‌جانبه با غرب، مسكو به بازانديشي در مقوله فرهنگ و سنت‌هاي روسي روي آورده و اين مفهوم، در رفتار دولت و نيز سند جديد امنيت ملي اين كشور به شكل جدي مطرح شده است. پرسش اصلي در اين مقاله آن است كه مفهوم فرهنگ چگونه در راهبرد امنيتي روسيه بازتاب يافته است؟ در پاسخ اين فرضيه گفته شده «فرهنگ در راهبرد امنيتي روسيه به‌‌عنوان مقوله‌اي بنيادين، با سه كاركرد ايدئولوژيك و مشروعيت‌بخش، رسالت‌گرا و هويت‌بخش و نيز چون يك دارايي ارزنده و در معرض آسيب مطرح شده و اين نشان‌دهنده تحولي اساسي در راهبرد امنيتي ملي روسيه است». روش تحقيق نيز «تحليل محتوايِ كيفيِ اسناد و داده‌هاي موجود» است كه براساس دو متغير فرهنگ و امنيت و شاخص‌هاي آن‌ها كوشش شده تا اسناد راهبردي روسيه به‌ويژه سند امنيت ملي روسيه در سال 2021، ازنظر مفهوم فرهنگ بررسي، سپس براساس متون و تحليل‌هاي موجود در كتب، مقالات، گزارشات و اظهارنظرهاي نخبگان فكري و سياسي و امنيتي به اين مسأله پرداخته شود.