عوامل و اثرات روان‌شناختي اعتياد به گوشي هوشمند: يك مطالعه مرور نظام‌مند

با ظهور تكنولوژي‌هاي جديد و گسترش آن‌ها در سطح جهان، استفاده از گوشي‌هاي هوشمند به بخشي جدايي‌ناپذير از زندگي انسان‌ها تبديل شده است. اما در كنار وجوه مثبت اين مقوله، استفاده‌ي بيش از حد و اعتياد به اين ابزارِ جديد به موضوعي شايان توجه بدل شده است كه مي‌تواند ابعاد مهمي از زندگي يك فرد را تحت تأثير قرار دهد. در مطالعه‌ي حاضر با جستجوي كليدواژه‌هاي اثرات روان‌شناختي اعتياد به گوشي هوشمند و عوامل روان‌شناختي اعتياد به گوشي هوشمند در پايگاه‌هاي معتبر خارجي و داخلي در بازه‌ي زماني سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ تعداد ۵۱۲ مقاله‌ي مرتبط به دست آمد كه پس از بررسي ملاك‌هاي ورود و خروج تعداد ۳۵ مقاله در تحليل نهايي لحاظ شد. پژوهش‌هاي اين حيطه در دو دسته‌ي اثرات روان‌شناختي اعتياد به گوشي هوشمند و عوامل روان‌شناختي اعتياد به گوشي هوشمند دسته‌بندي شد. در رابطه با اثرات روان‌شناختي عمده‌ي پژوهش‌ها حاكي از اثرات منفي‌اي همچون افسردگي، اضطراب، استرس، كاهش يادگيري، كاهش بهره‌وري، عزت‌نفس‌پايين و امثال آن بود بود و در رابطه با عوامل روان‌شناختي پژوهش‌ها بر نقش عواملي همچون روان‌رنجورخويي، گشودگي، وجداني بودن پايين، توافقي بودن پايين، افسردگي، اضطراب، خودكنترلي پايين، تكانش‌گري كژكار، تنهايي و مواردي از اين قبيل تأكيده داشته‌اند. مرور اين پژوهش‌ها نشان مي‌دهد كه پديده‌ي اعتياد به گوشي هوشمند از اثرات روان‌شناختي قابل‌ملاحظه‌اي برخوردار است و لذا ضروري است كه با در نظر گرفتن چهارچوب پژوهش‌هايي كه به عوامل روان‌شناختي دخيل در آن پرداخته‌اند برنامه‌هايي براي پيشگيري و مداخله در اين پديده‌ي مخرب طراحي نمود.