استحقاق و ملكيت مهر در فقه مذاهب اسلامي

مهر به عنوان يكي از حقوق اسلامي در عقد نكاح واجب بوده و بر لزوم پرداخت آن از سوي زوج تاكيد شده است. به‌مجرد وقوع عقد نكاح ملكيت مهر براي زوجه ثابت مي‌گردد و بنا بر نظر جمهور فقها زوجه در تمامي مهر مي‌تواند تصرف كند؛ اما مطابق رأي غير مشهور زوجه نمي‌تواند قبل از نزديكي و يا ديگر اسباب استقرار مهر در تمامي آن تصرف كند. با توجه به ملكيت زوجه بر مهر زوج ضامن است آن‌را بدون عيب و سالم به زوجه تحويل نمايد و چنان‌چه عين مهر قبل از عقد معيوب بوده يا پس از آن معيوب شود، زوج ملزم به پرداخت خسارت است. بنا بر قول مشهور فقها ضمان مزبور از نوع ضمان يد بوده و در صورت تلف يا معيوب شدن عين مهر، زوج ضامن مثل يا قيمت مهر مي‌باشد؛ در عين حال برخي قائل به ضمان معاوضي بوده و زوج را ضامن مهرالمثل مي‌دانند.