تغييرات گسترش تپه‌هاي ماسه‌اي و پوشش سطوح تحت‌تأثير سرعت باد در بيابان‌هاي همجوار اكوسيستم‌هاي ماندابي

نبكازارها، رخساره‌هاي فرسايشي در مرحله حمل و انتقال است كه تخريب پوشش گياهي به كاهش نشست رسوبات در اطراف پوشش گياهي منجر مي ‌شود و پس از آن، فرسايش همچنان ادامه مي ‌يابد. اين پژوهش، با هدف بررسي روند سرعت باد و تغييرات رسوب در نبكازارهاي شرق هرمزگان و همجوار اكوسيستم هاي ماندابي انجام شد. در پژوهش حاضر، نمونه‌برداري پوشش گياهي و خاك انجام و عوامل رسوب (حجم تلماسه، عرض و ...) اندازه گيري شد. در بخش ديگر، از داده‌هاي ايستگاه سينوپتيك جاسك، ميناب و سيريك طي دوره آماري 19902020 و پايگاه بازتحليل شده ECMWF استفاده شد. همچنين براي بررسي تغييرات سطح نبكا، از تصاوير ماهواره لندست مربوط به سه دهه استفاده شد. براي صحت‌ سنجي داده‌هاي پايگاه نيز از روش‌هاي R2 ، MSE و RMSE و براي محاسبه روند، از آزمون ناپارامتريك من ـ كندال (Mk) استفاده شد. بر اساس نتايج، ارتفاع گياه به عنوان مهم ترين و تأثيرگذارترين متغير مستقل در انباشت رسوب سيريك شناسايي شد. مقدار R2 در ايستگاه‌هاي مورد مطالعه، بين 0.73 تا 0.94 متغير بود و متوسط سرعت باد در سيريك به ميزان m/s10.35 محاسبه شد. نتايج مطالعات سرعت باد و تغييرات مساحت مناطق رسوب گذاري شده منطقه طي چند دهه اخير، نشان داد كه ميزان سطح رسوبات موجود در منطقه كاهش يافته ‌است. با توجه به اينكه يافته‌ ها نشان داد سرعت باد تغييرات زيادي نداشته ‌است؛ بنابراين، مي ‌توان نتيجه گرفت كه عوامل نشست رسوبات يا پوشش گياهي در منطقه دستخوش تغيير و تخريب شده‌ است. اين امر بيانگر كاهش عملكرد رسوب ‌گذاري نبكاها در كنترل فرسايش بادي است كه به انتقال رسوبات بادي به مناطق مجاور منجر شده ‌است.