اثرات شيب و شدت باران بر توليد رواناب و هدررفت خاك با استفاده از شبيه‌ساز باران

هدف از تحقيق حاضر، ارزيابي اثرات سطوح مختلف شيب و شدت باران بر مشخصات رواناب و رسوب با استفاده از شبيه‌ساز باران است كه در قالب مطالعه‌اي آزمايشگاهي اجرا مي شود. تحليل تجزيه واريانس متغيرهاي مورد اندازه‌گيري در آزمايش‌ها، با سه تكرار به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با دو متغير شدت باران در پنج سطح (15، 5/22، 30، 5/37 و 45 ميلي‌متر بر ساعت) و شيب در سه سطح 1، 3 و 5 درصد با استفاده از نرم‌افزار SPSS 26 انجام شد. نتايج تحليل واريانس، حاكي از اثرات معني‌دار سطوح مختلف شيب و شدت باران بر مقادير متغيرهاي اندازه‌گيري شده شامل حجم رواناب، ضريب رواناب، غلظت رسوب و هدررفت خاك در سطح معني‌داري يك درصد است. همچنين نتايج آزمون دانكن بيانگر اختلاف معني‌دار در سطح يك درصد براي تمامي متغيرهاي اندازه‌گيري شده ‌است؛ به طوري‌ كه بيشترين و كمترين افزايش مقادير ميانگين به ازاي افزايش شيب از 1 به 5 درصد، مربوط به هدررفت خاك و ضريب رواناب و به ترتيب برابر با 182 و 5 درصد افزايش در مقادير ميانگين آنها است. بيشترين تغيير در بين پارامترهاي اندازه‌گيري، به ازاي تغيير يك سطح متغير شيب از 1 به 3 درصد در مقدار ميانگين هدررفت خاك ديده مي ‌شود كه برابر با 75/41 گرم افزايش بوده است. با افزايش شدت باران از 15 به 45 ميلي‌متر بر ساعت ميانگين تمامي متغيرهاي مورد اندازه‌گيري شامل حجم رواناب، ضريب رواناب، غلظت رسوب و هدررفت خاك به ترتيب برابر با 341، 20، 635 و 446 درصد افزوده مي ‌شود.