ذوب پريدوتيت بالاي زون فرورانش عامل شرايط ريداكس ماگمايي توده هاي كانه دار ذخاير مس پورفيري ده سلم و چاه شلغمي؛ آناليز درجا زيركن

Supra-subduction pridotite melting causing magmatic redox condition of Dehsalm and Chahshaljami Ore-bearing Cu porphyry deposits; In-situ Zircon Analysis

با استفاده از محاسبات مقادير عنصر فرعي، فوگاسيته اكسيژن (fO2) و دماي تبلور زيركن هاي (Ti-in-zircon) توده هاي نفوذي كوارتز مونزونيتي كانه دار كانسارهاي مس-موليبدن پورفيري چاه شلغمي و ده سلم محاسبه و شرايط اكسيداسيوني ماگماي مادر بررسي شد. مقادير Ce4+/Ce3+ براي چاه شلغمي و ده سلم به ترتيب در بازه هاي 8 تا 295 با ميانگين 125 و 3 تا 171 با ميانگين 35 در بازه مطلوب براي كاني سازي پورفيري قرار نگرفت. مقادير fO2 محاسبه شده براي چاه شلغمي در بازه 8/1- ∆FMQ تا 6/0+ ∆FMQ با ميانگين 6/0- ∆FMQ و براي ده سلم در بازه محدود 3/1- ∆FMQ تا 4/0- ∆FMQ با ميانگين 8/0- ∆FMQ قرار گرفت كه حداقل به ميزان 1+ ∆FMQ كمتر از مقادير كاني سازي مس پورفيري شاخص در دنيا است. براساس مقادير log fO2 زيركن توده هاي كانه دار، ماگماي مادر از ذوب بخشي پريدوتيت گوشته اي بالاي زون فرورانش با دخالت ضعيف صفحه فرورانشي منشا گرفته است. ذوب در شرايط نامناسب (زير خط بافر مگنتيت-هماتيت (HM) و در شرايط بافر فاياليت- مگنتيت-كوارتز (FMQ)، و نبود مقادير مس و گوگرد كافي در منشا)، كه با شواهد در درون ذخيره مانند نبود همرشدي هاي مگنتيت-هماتيت حمايت مي شود، براي كاني سازي مس پورفيري در دو منطقه ايده آل نبوده است. نتايج با داده هاي ژيوشيمي عنصر اصلي و فرعي و مقادير ايزوتوپي Sr-Nd سنگ كل قبلي نيز حمايت مي شود.

Oxygen fugacity (fO2) and zircon crystallization temperatures (Ti-in-zircon) of ore-bearing quartz monzonite intrusive rocks of ChahShaljami and Dehsalam Cu-Mo porphyry deposits were measured by using calculations of zircon trace element values and oxidation conditions of parental magma were investigated. The Ce4+/Ce3+ values for ChahShaljami and Dehsalam are in a range of 8 to 295 with an average of 125 and 3 to 171 with an average of 35, respectively, therefore they were not in the favorable range for porphyry mineralization. The estimated fO2 values for ChahShaljami and Dehsalam are in the range of ∆FMQ -1.8 to MFMQ +0.6 with an average of ∆FMQ -0.6 and ∆FMQ -1.3 to ∆FMQ -0.4 with an average of ∆FMQ -0.8 which is at least ∆FMQ +1 less than the values of porphyry copper mineralization in the world.. Based on the zircon log fO2 values of ore-bearing intrusive rock, the parental magma originated from partial melting of supra-subduction mantle peridotite zone within oceanic slab. Melting under unfavorable conditions (under magnetite-hematite (HM) buffer and in faylite-magnetite-quartz (FMQ) buffer condition, and lack of sufficient Cu and sulfur at the source), which is supported by evidences in deposit such as lack of magnetite-hematite intergrowths, was not ideal for porphyry Cu porphyry mineralization in the two regions. The results are supported also by previous whole-rock major and trace element geochemistry and Sr-Nd isotopic values.