تعيين ضريب انتشار پذيري آفت كش دلتامترين در فواصل انتقال كوتاه در ستون هاي خاك حاوي بيوچار گندم

سابقه و هدف: مواد آلي سبب بهبود وضعيت فيزيكي خاك شده و با توجه به افزايش ظرفيت نگهداري آب در خاك ، الگوي جذب آلاينده را تغيير داده و از آبشويي آن‌ها به آب‌هاي زير زميني جلوگيري به عمل مي‌آورد. انتشارپذيري يكي از مهم‌ترين پارامترهاي مورد استفاده در معادله جابجاييانتشار است كه مقدار آن مي‌تواند تابع فاصله انتقال و همچنين ويژگي‌هاي محيط متخلخل باشد. هدف از اين تحقيق بررسي روند آبشويي دلتامترين در ستون‌هاي خاك تحت تاثير بيوچار بوده است و در طي اين مطالعه منحني رخنه و ضريب انتشار پذيري اين آفتكش در ستون‌هاي عمودي خاك تعيين گرديد.مواد و روش‌ها: اين تحقيق در ستونهاي خاك با ارتفاع 15 و 30 سانتي متري و در بازه‌ي زماني 12 ، 23 ، 56 و 112روزه و شامل سطوح 1.5 و 3 درصد بيوچار گندم و تيمار شاهد بصورت طرح فاكتوريل بر پايه‌ي كاملا تصادفي اجرا گرديد. غلظت مورد استفاده آفت كش دلتامترين 300 سي سي در هر هزار ليتر در هر هكتار بود. جهت تعيين غلظت باقي مانده فقط يك بار آفت كش با دوز توصيه شده به سطح پاشيده شد و سپس با توجه به سيكلهاي آبياري در نظر گرفته شده تغييرات آفت كش در طول زمان و در عمق‌هاي 15 و 30 سانتي‌متري ستون‌هاي خاك مورد مطالعه قرار گرفت. در اين پژوهش از روش تحليلي بريگهام براي بدست آوردن ضريب انتشار پذيري استفاده شد. تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين‌ها در تيمارهاي مورد بررسي با استفاده از آزمون آماري LSD و با نرم افزار SAS 9.4 انجام شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه غلظت باقي مانده‌ي آفت كش در عمق صفر تا 15 سانتي متري تيمار‌هاي بيوچار 1.5 و 3 درصد وزني نسبت به شاهد به ترتيب 26 و 43 درصد و در عمق 15 تا 30 سانتي‌متري به ترتيب 37 و 17 درصد كاهش يافته است. بر اساس نتايج حاصله جذب و تثبيت آفت كش در خاك بوسيله‌ي تيمار بيوچار 3 درصد وزني بيشتر از ساير تيمار‌ها بوده است. در تيمار شاهد با افزايش عمق ضريب انتشار پذيري كاهش يافت، در تيمار اصلاح شده با بيوچار 1.5 درصد با افزايش طول نمونه ضريب انتشار پذيري افزايش پيدا كرد و در تيمار بيوچار 3 درصد با افزايش طول نمونه‌ها ضريب انتشار پذيري كاهش چشمگيري يافت. ضريب انتشار پذيري دلتامترين در ستون‌هاي 15 سانتي‌متري براي تيمار‌هاي شاهد ، بيوچار 1.5 درصد ، بيوچار 3 درصد به ترتيب 5.37 ، 1 ، 3.59 سانتي متر و در ستون‌هاي 30 سانتي‌متري به ترتيب 3.91 ، 1.27 ، 0.92 سانتي‌متر بدست آمد.نتيجه گيري: توليد بيوچار بسيار راحت و مقرون به صرفه بوده و در محدود كردن حركت و تثبيت آفت كش در خاك موفق بوده و با افزايش درصد وزني آن در خاك مي‌توان جذب آفت كش به سطح ويژه‌ي بيوچار‌ها را افزايش داد.