سنجان، سكونتگاه اوليه مهاجران زرتشتي در هند

Sanjan, the Early settlement of Zoroastrian immigrants in India

پس از سرنگوني دودمان ساسانيان و گسترش اسلام در ايران، بسياري از پيروان زرتشت همچنان بر عقايد خويش پايبند ماندند. يك گروه از آنها زرتشتياني بودند كه به دليل تشديد محدوديت‌ها به كشورهاي ديگر از جمله هندوستان مهاجرت كردند. براساس منابع موجود ايشان بعد از تحمل رنج بسيار، ابتدا به جزيره هرمز رفته و بعد از فشار سياسي اعراب و تصرف هرمز، به جزيره ديو و در نهايت بعد از چند سال به كشور هند مهاجرت كردند. درباره چگونگي استقرار ايشان در هند و سرنوشت آنها بعد از اين مهاجرت منابع اندكي موجود است. طبق منابع باقي‌مانده، سنجان به عنوان اولين استقرار ايشان در هند نقش مهمي در تاريخ ايشان داشته است. از آنجا كه تاكنون پژوهشي دراين باره صورت نگرفته است، اين پژوهش سعي دارد با مطالعه منابع موجود اعم از متون تاريخي و ديني زرتشتيان و پژوهش‌هاي معاصر درباره آنها، به بررسي چگونگي شكل‌گيري شهر سنجان، جايگاه مذهبي آن نزد زرتشتيان و تاثير اين شهر در سرنوشت سياسي و مذهبي ايشان در هند بپردازد. بررسي منابع تاريخي و داده‌هاي باستان‌شناسي تاريخ مهاجرت زرتشتيان را در اوايل سده دوم هجري و حضور زرتشتيان در هند را در همين تاريخ تاييد مي‌كند و نشان مي‌دهد كه شهر سنجان احتمالا اولين استقرارگاه زرتشتيان در هند در طي مهاجرت اوليه ايشان بوده است. همچنين اين منابع نشان مي‌دهد كه سنجان جايگاه مذهبي بسيار مهمي داشته و تا زمان حمله مسلمانان به هند و حتي بعد از آن به عنوان مركز ديني زرتشتيان به حيات خود ادامه داده است.

After the overthrow of the Sassanid dynasty and the spread of Islam in Iran, many followers of Zoroaster continued to adhere to their beliefs. One group was Zoroastrians who migrated to other countries, including India, due to tightening restrictions. According to the available sources, after enduring a lot of Trouble and Suffering, First, they went to the island of Hormuz, and after the political pressure of the Arabs and the occupation of Hormoz, they fled to the island of Dave, and finally, after a few years, they emigrated to India. Few sources are available on how they settled in India and their fate after this migration. According to remaining sources, Sanjan, as the first of Zoroastrians in India, played an important role in their history. Based on the available sources, including historical and religious texts of Zoroastrians and contemporary research on Zoroastrians, this study tries to study how the city of Sanjan was formed, its religious status among Zoroastrians and its influence on their political and religious destiny in India. study of historical sources and archaeological data confirms the history of Zoroastrian migration in the early second century AH and the presence of Zoroastrians in India on the same date an‎d shows that the city of Sanjan was probably the first Zoroastrian settlement in India during their early migration. These sources also show that Sanjan had a very important religious status and continued to exist as a Zoroastrian religious center until the Muslim invasion of India and even after that.