شواهدي از استقرار موقت دوره ساساني از تل گپ كناره، استان فارس

Evidence of the seasonal settlement during Sassanid era from Tol-e Gap Kenareh, Fars province

تا كنون پژوهش‌هاي بسياري در مورد شناخت دوره ساساني صورت گرفته كه عموماً مربوط به مراكز حكومتي و شهرهاي بزرگ اين دوره بوده و كمتر به استقرارهاي روستايي و يا موقت كه در ارتباط با اين مراكز بوده‌اند توجه شده‌، جهت تحليل ساختارهاي اداري، اجتماعي، اقتصادي و شناخت الگوهاي زيستي نيازمند توجه به تمامي آثار منطقه است.طي كاوش‌هاي صورت گرفته در اين محوطه نهشته‌هايي با سفال دوره ساساني شناسايي شد، با توجه به ضخامت‌ كم نهشته‌ها، عدم شناسايي معماري، پراكنش خاكستر به نظر مي‌رسد كه اين محوطه در دوره ساساني به‌صورت موقت مورد سكونت قرار گرفته است. در اين مقاله ضمن معرفي استقراري موقت از دوره ساساني در ابتدا به طبقه‌بندي و گونه‌شناسي سفال‌هاي به‌دست‌آمده از كاوش پرداخته شده و سپس جهت شناخت تركيب و ساختار سفال‌ها، تفاوت‌ها و تشابهات بين آن‌ها، ميزان درجه حرارت پخت، آزمايش‌هاي پتروگرافي بر روي ? نمونه از سفال‌ها صورت پذيرفت كه در نتيجه مشخص گرديد كه همگي سفال‌ها داراي بافت پورفيري بوده و با توجه به وجود كلسيت در نمونه‌ها احتمالاً دماي پخت كوره كمتر از ??? درجه سانتي‌گراد بوده است. همچنين با مطالعه زمين‌شناسي منطقه و مقايسه نمونه‌ها با ديگر نمونه‌هاي مورد آزمايش قرار گرفته از ساير دوره‌هاي محوطه مي‌توان گفت سفال‌ها توليد بومي و محلي هستند. جهت تاريخ‌گذاري مطلق نيز دو نمونه استخوان حيواني مورد سنجش قرار گرفت كه در نتيجه تاريخي در حدود ??? تا ??? ميلادي را مي‌توان براي نهشته‌هاي دوره ساساني اين محوطه پيشنهاد كرد.

So far, much research has been done on the Sassanid period, which is generally related to state centers and large cities of this period, and less attention has been paid to rural or temporary settlements that have been associated with these centers, the administrative, social, economic structures and settlement patterns interpretations requires attention to all of the sites in the region. Tol-e Gap Kenareh is located about ? km from Istakhr city. During the excavations in this area, deposits with Sassanid pottery were identified. Due to the low thickness of the deposits, the lack of architectural identification, the distribution of ash seems that this area was temporary site during the Sassanid period. Current study by introducing a temporary site of the Sassanid period, firstly is focused on the classification and typology of pottery obtained from excavation. to obtain the composition and structure of potteries, differences and similarities between them, kiln temperature, petrographic experiments on ? samples of The pottery was made, which resulted in the fact that all the pottery had a porphyry texture, and due to the presence of calcite in the samples, the temperature of the kiln was probably less than ??? degrees Celsius. Also, by studying the geology of the area and comparing the samples with other samples tested from other periods of the area, it can be said that pottery is indigenous and local production. For absolute dating, two animal bone specimens were tested in a laboratory that suggested date of ??? to ??? AD for the Sasanian period deposits in this site