مطالعه تطبيقي كتاب هاي علوم ابتدايي ايران و روسيه با رويكرد توجه به مهارت هاي فرايندي

Comparative Study of Elementary Science Books in Iran and Russia with Approach of Attention to Process Skills

هدف اصلي اين پژوهش بررسي تطبيقي ميزان توجه به مهارت هاي فرايندي در كتاب هاي علوم پايه اول تا سوم ابتدايي ايران و روسيه بود كه در سال 1399-1400 انجام شده است. اين پژوهش، توصيفي از نوع تحليل محتوا بود. جامعه آماري پژوهش را كليه كتاب هاي"علوم تجربي" ايران و "دنياي اطراف ما" روسيه در پايه اول، دوم و سوم تشكيل دادند. ابزار تحليل محتواي كتاب چك ليست محقق ساخته مهارت‌هاي فرايندي بود و داده‌هاي گردآوري شده بر اساس مدل جرج بردي در چهار مرحله توصيف، تفسير، همجواري و مقايسه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد در كتابهاي درس علوم ابتدايي ايران به مولفه‌هاي مقايسه و طبقه‌بندي، مهارت كاربرد ابزار و مهارت برقراري ارتباط بيشتر تاكيد شده است. در كتاب هاي درس علوم كشور روسيه به مولفه‌هاي مشاهده، پيش بيني و تخمين، تفسير يافته‌ها و نتيجه‌گيري بيشتر توجه شده است. همچنين نتايج به دست آمده نشان مي‌دهد مولفه‌هاي كشف و برقراري روابط عددي، فرضيه‌سازي، مهارت اندازه‌گيري و انجام تحقيق در هر دو كشور كمتر مورد توجه واقع شده است. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد ميزان توجه به مهارت هاي فرايندي به نسبت حجم مطالب كتاب در سه پايه ابتدايي هر دوكشور كم است. به اين ترتيب لازم است در تدوين كتاب هاي علوم سه پايه در دو كشور به مولفه هاي مهارت هاي فرايندي بيش از پيش توجه شود. پيشنهاد مي شود در كشور ايران مثال ها و مباحث درس با فعاليت هاي روزمره زندگي مرتبط گردد. همچنين در كتاب هاي درسي روسيه مبحث گفتگو و برقراري ارتباط مورد توجه قرار گيرد.

The main purpose of this study is a comparative study of the level of attention to process skills in the first to third grade science textbooks of Iran and Russia which has been down in 1399-1400. It is a descriptive research of content analysis. The statistical population of the study consists of all the books "Experimental Sciences" of Iran and "The World Around Us" in Russia in the first, second and third grades. The tool of book content analysis was a researcher-made checklist of process skills and the results were analyzed based on George Brady's model in four stages of description, interpretation, proximity and comparison. The results showed that in the Iranian elementary science textbooks, the components of comparison and classification, skill of using tools and communication skills are more emphasized. In Russian science textbooks, more attention has been paid to the components of observation, prediction, estimation, interpretation of findings and conclusions. The results also show that the components of discovering and establishing numerical relationships, hypothesizing, measuring skills and conducting research in both countries have received less attention. Analysis showed that the level of attention to process skills is low compared to the volume of book content in the elementary science textbooks of both countries. Thus, it is necessary to pay more attention to the components of process skills in compiling three-level science textbooks in the two countries. It is suggested that in Iran, examples and lesson topics be related to daily life activities. Also in Russian textbooks, the topic of conversation and communication should be considered.