نقش بحران مشروعيت در سقوط رژيم پهلوي دوم

The Role of the Legitimacy Crisis in the Fall of the Second Pahlavi Regime

مطالعات متعددي در مورد بررسي عوامل موثر در سقوط حكومت پهلوي انجام شده است تا اين رويداد را از زواياي مختلفي مورد تحليل قرار دهند. هدف پژوهش حاضر اين است كه به طور خاص به ارزيابي تاثير بحران مشروعيت بر سقوط رژيم پهلوي دوم از منظر "تئوري بحران" بپردازد. بر اين اساس، پرسش اصلي پژوهش اين است كه نقش بحران مشروعيت در سقوط رژيم پهلوي و پيروزي انقلاب چه بوده است. دستاوردها و يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه رژيم پهلوي تلاش مي‌كرد تا با تمسك بر مباني مشروعيت زايي مانند نظام پادشاهي سنتي ايران باستان، قانون اساسي، ارتش و توان نظامي، نمادهاي مذهبي و ... حاكميت خود را بر جامعه ايران، مشروع و قانوني جلوه دهد. در عين حال، ساختار استبدادي نظام پادشاهي رژيم پهلوي، مبارزه با فرهنگ ايراني و سنت‌هاي اسلامي اصيل، دخالت قدرت‌هاي خارجي و عدم استقلال، تكيه بر زور و دستگاه‌هاي سركوب، ايجاد محدوديت در مشاركت‌هاي سياسي مردم، و رانتير بودن حكومت، باعث گرديد تا رژيم پهلوي با بحران مشروعيت مواجه شود. رژيم پهلوي نه تنها نتوانست بحران مشروعيت را با موفقيت حل كند، بلكه با عملكرد اشتباه خود باعث تشديد اين بحران و افزايش فاصله بين حكومت ومردم شد و همين عامل، به زير سئوال رفتن مشروعيت آن انجاميد و نهايتاً زمينه را براي فروپاشي اين رژيم فراهم نمود. روش پژوهش به صورت توصيفي ـ تحليلي و از نوع پژوهش علي مي‌باشد. روش جمع‌آوري داده‌ها در اين پژوهش به صورت كتابخانه‌اي و اسنادي صورت گرفته است.

Numerous studies have been conducted to investigate the factors influencing the fall of the Pahlavi government in order to analyze this event from different angles. The present study has tried to specifically assess the impact of the legitimacy crisis on the fall of the second Pahlavi regime from the perspective of "crisis theory". Accordingly, the main question of the research is, what was the role of the legitimacy crisis in the fall of the Pahlavi regime and the victory of the revolution. The findings of the study indicate that the Pahlavi regime tried to legitimize its sovereignty over Iranian society by relying on the principles of legitimacy such as the traditional monarchy of ancient Iran, the constitution, the army and military power, religious symbols, etc. At the same time, the authoritarian structure of the Pahlavi regime, the struggle against Iranian culture and authentic Islamic traditions, the intervention of foreign powers and lack of independence, reliance on force and repressive apparatus, restrictions on political participation, and acting as a rentier state led the Pahlavi regime to face a crisis of legitimacy. Not only did the Pahlavi regime fail to successfully resolve the crisis of legitimacy, but its wrongdoing exacerbated the crisis and widened the gap between the government and the people, calling into question its legitimacy and ultimately paving the way for its collapse. The research method is descriptive-analytical and causal. The data collection method in this research is library and documentary.