اخلاق موقت دكارت و تفسير پست‌مدرنِ نيچه‌اي- فوكويي از اخلاق؛ خوانش بينامتني

Descartes' Provisional Ethics and Postmodern Ethics of Nietzsche and Foucault; Intertextual reading

دكارت در فرايند واكاوي معرفت‌شناختي خود، كه به شك دستوري شهرت دارد، نوعي از انضباط رفتاري را با وصفِ موقت برگزيده است. در اين توصيه‌نامه‌ي اخلاقي، بدون حاجت به مبناي فلسفي پيشين و فارغ از مضمون اعتقاد و ميزان انسجام يا استحكام آن، زيستن بر مبناي اصولي مفيد، مشترك و نسبتاً ساده ترويج مي‌شود. پرسش اين‌جاست كه ميان اين تفسيرِ حداقلي از اخلاق- كه با تمهيدي آسان به تصديق ضرورتِ اخلاق و كشف مصاديقِ عمده‌ي آن روي مي‌آورد- با اخلاق موسوم به پست‌‌مدرن- كه در شرايط تاريخي متأخر از تجربه‌هاي دكارتي و با نگاهي سخت‌گيرانه به امكان و ارزش اخلاق مي‌نگرد- چه رابطه‌اي قابل تصور است؟ در مقام پاسخ و بر مدار خوانشِ بينامتني از روابط چندلايه و متداخل ميان دو راهبرد موقت(دكارتي) و پست‌مدرن(نيچه‌اي- فوكويي) نسبت به اخلاق، اين نتيجه حاصل مي‌شود كه: راهبرد رفتاري موقتِ دكارت تبصره‌اي بر حضور اخلاق در انديشه‌ي پست‌مدرن و ركنِ دوام اين گفتمان است.

Descartes, in his epistemological inquiry process, known as grammatical doubt, has chosen a kind of behavioral discipline with a provisional state. In this type of moral advice, living on the basis of common and relatively simple principles is promoted without the need for a previous philosophical basis, and regardless of the content of the belief and the degree of its coherence or strength. The question is that What is the conceivable relationship between: a) This minimalist interpretation of morality, which takes the easy preparation of acknowledging the necessity of morality and discovering its major instances, and b) The so-called postmodern morality, which in the later historical context of Descartes, and it takes a much stricter view of the possibility and value of morality? By an intertextual reading of the relationship between provisional and postmodern perceptions of ethics, it seems that Descartes's provisional behavioral strategy is a commentary on the presence of ethics in postmodern discourse and, in fact, it is the pillar of the survival of this discourse regarding to the necessity of ethics.