تأثير غلظت‌هاي مختلف كادميوم و كربنات كلسيم و دما بر سطح سرمي آنزيم‌هاي ALT و ALP و نسبت‌هاي مورفولوژيك خرچنگ گرد آب‌شيرين Potamon persicum (Pretzmann, 1962)

Effect of Cd and CaCO3 concentration at different temperatures on serum levels of ALT and ALP enzymes and morphological ratios of freshwater crab Potamon persicum (Pretzmann, 1962)

به منظور بررسي تأثير كادميوم و كربنات كلسيم در دماهاي مختلف بر خصوصيات ريختي خرچنگ گرد آب­شيرين Potamon persicum (Pretzmann, 1962) بـا كـاربرد روش ريخت­سنجي سنتي، 60 نمونه به صورت تصادفي از رودخانه­هاي البرز مركزي و غرب مازندران در تابستان 1398 برداشت شـد. در اين تحقيق، خرچنگ­ها در مخازني با غلظت صفر كادميوم و 205 ميلي­گرم بر ليتر كربنات­كلسيم به عنوان تيمار شاهد و غلظت­هاي 5/4 و 9 ميلي­گرم بر ليتر كادميوم و سختي­هاي 5/302 و 400 ميلي­گرم بر ليتر كربنـات­كلسيم در دماهاي 18، 24 و 30 درجه سانتي­گراد به منزلۀ تيمارهاي آزمايش، به مدت 6 هفته تيمار داده شدند. در پايان دوره تحقيق، تأثير عوامل فيزيكو-شيميايي مورد مطالعه بر شاخص­هاي بيوشيميايي سرم همولنف شامل آنزيم­هاي ALT و ALP و نسبت­هاي مورفومتريك مابين CW/CHL ، CW/CHD و CW/MBDWt در نرها و CW/MBDWt هم در نرها و هم در ماده­ها ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه افزايش دو عامل دما و غلظت كادميوم هر يك به تنهايي اثر معني­دار مثبتي بر افزايش ميزان آنزيم ALT همولنف خرچنگ‌هاي مورد مطالعه دارد (05/0p<). همچنين، اثر متقابل غلظت­هاي كادميوم و كربنات­كلسيم بر سطح سرمي آنزيم ALT همولنف خرچنگ­هاي مورد مطالعه، معني­دار و منفي بود و اثر منفي كادميوم بر سطح آنزيم ALT با افزايش سختي كربنات­كلسيم، كاهش يافت (0.01P<). اما هيچ يك از عوامل فيزيكو-شيميايي مورد مطالعه اثر معني­داري بر سطح سرمي آنزيم ALP نداشتند (05/0P>). اما اثر متقابل كربنات­كلسيم با كادميوم بر سطح سرمي آنزيم ALP معني­دار بود و با افزايش توام هر دو متغير، مقدار آنزيم ALP در همولنف خرچنگ­ها افزايش يافت (05/0P<). همچنين تحقيق حاضر نشان داد اثر متقابل هر سه متغير مورد مطالعه با يكديگر بر CW/CHD و نسبت CW/CHL خرچنگ­هاي نر معني­دار نشد (05/0P>) اما اثر متقابل هر سه متغير با يكديگر بر CW/MBDWt خرچنگ­هاي نر و ماده در سطح اطمينان 95 معني­دار شد (05/0P<). با توجه به مقادير به دست آمده در پيدا كردن نقاط بهينه متغيرهاي مورد بررسي بر ماكزيمم نسبت­هاي مورفولوژيك و سطح بهينه آنزيم­هاي ALP و ALT، دما 18-20 درجه سانتي­گراد، سختي كربنات­كلسيم در حدود 240-311 ميلي­گرم بر ليتر و عدم حضور كادميوم در محيط آبي با بيشترين ميزان مطلوبيت (80-95 درصد) پيشنهاد ­شد.

The effects of cadmium and calcium carbonate concentration were investigated at different temperatures on the morphological characteristics of freshwater crabs Potamon persicum (Pretzmann, 1962) using traditional morphometrics methods, 60 samples of random sampling in the west of Mazandaran and Karaj Rivers in the Central Alborz, Iran. The crabs were exposed to zero cadmium and 205 mg/l calcium carbonate as a control treatment and 4.5 and 9 mg/l cadmium concentrations and 302.5 and 400 mg/l carbonate calcium hardnesses at 18, 24, and 30 ° C temperatures for 6-weeks as experimental treatments. We studied the effects of water physicochemical parameters on serum biochemical properties in the hemolymph of the crabs including ALT and ALP enzymes and morphometric ratios between CW/CHL, CW/CHD, and CW/MBDWt in males and CW/MBDWt in both males and females. The results showed that increasing the two factors of temperature and cadmium alone had a significant positive effect on increasing the amount of ALT hemolymph enzyme in the studied crabs (P <0.05).In this study, the interaction of cadmium and calcium carbonate on the serum level of ALT enzyme hemolymph in crabs was significant and the negative effects of cadmium on ALT enzyme decreased with increasing calcium carbonate hardness (P<0.01). However, studied physicochemical factors had no significant effects on the serum level of ALP (P> 0.05). However, the interaction of calcium carbonate with cadmium on the serum level of ALP enzyme was significant and with increasing both variables, the amount of ALP enzyme in crab hemolymph increased (P <0.05). The present study also showed that the interaction of all three variables on CW/CHD and CW/CHL ratio of male crabs was not significant (P> 0.05), but the interaction of all three variables on CW/MBDWt of male and female crabs was significant at a 95% confidence level (P <0.05). According to the values ​​obtained in finding the optimal points of the studied variables on the maximum morphological ratios and the optimal level of ALP and ALT enzymes, recommend using high rates of desirability (80-95%) with temperature 18-20°C, Calcium carbonate hardness about 240-311 mg/l, an‎d the absence of cadmium in the aqueous medium.