پايداري اقتصادي در مناطق پيراشهري اسلامشهر

Economic stability in suburban areas Case study: Islamshahr sub-district

سنجش پايداري اقتصادي، به‌عنوان ابزاري در فرآيند برنامه‌ريزي توسعه پايدار بوده و لذا توجه به آن در سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌ها امري اجتناب‌ناپذير است. هدف اصلي اين پژوهش سنجش پايداري اقتصادي محدوده پيراشهري شهر اسلامشهر و روستاهاي اطراف خود است. نوع تحقيق كاربردي و از نظر ماهيت توصيفي، تحليلي مي­باشد. روش گردآوري اطلاعات به­ صورت اسنادي- ميداني (پرسشنامه و مشاهده) صورت گرفته است. جامعه آماري در اين پژوهش را ساكنين شهر اسلامشهر و 22 روستاي داراي سكنه در 4 دهستان (احمد آباد مستوفي، ده عباس، فيروز بهرام و چهاردانگه) در محدوده پيراشهري شهر اسلامشهر تشكيل داده‌اند كه طبق سرشماري سال 1395داراي 548620 نفر جمعيت بوده است كه بر اساس فرمول كوكران حجم نمونه 384 نفر تعيين‌شده است؛ و روش نمونه­ گيري به‌صورت تصادفي انجام‌شده است. جهت تجزيه‌ و تحليل اطلاعات از آمار توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و آمار استنباطي (آزمون تحليل عاملي، تحليل تشخيصي و رگرسيون لجستيك، مدل چند معياره TOPSIS- fuzz) از نرم‌افزار Spss و ٍExcle استفاده‌شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه درروش تحليل عاملي كه ميزان پايداري اقتصادي منطقه برابر با 0/41 است كه ازنظر پايداري اقتصادي در وضعيت مناسبي قرار ندارد. نتايج حاصل از مدل شباهت به گزينه ايدئال فازي نشان مي‌دهد كه سكونتگاه احمدآباد با برخورداري از شاخص شباهت 0/79 بيشتر از ساير مناطق در رتبه اول برخورداري از پايداري شاخص‌هاي توسعه اقتصادي قرار دارد. بر مبناي نتايج به‌دست‌آمده از رگرسيون چند متغيره، به ترتيب: 1- عامل رفاهي تجاري، 2- عامل جمعيتي، 3- عامل صنعتي بيشترين سهم را در پايداري اقتصادي منطقه پيراشهري اسلامشهر را دارد.

Measuring economic sustainability is a tool in the process of sustainable development planning and therefore attention to it in policy and planning is inevitable. Given the wide-ranging changes that have begun and are taking place in Iranian cities over the past few decades, it seems necessary to measure the economic sustainability of cities and their impact range to achieve an appropriate regional planning. The city of Islamshahr, due to its rapid and unplanned development, has caused many problems in its suburban area. For this reason, the main purpose of this study is to measure the economic stability of the suburbs of Islamshahr, which includes the city of Islamshahr and surrounding villages. The approach of the present study is an application that uses descriptive-analytical methodology to analyze the economic sustainability of the metropolitan area of ​​Islamshahr. To analyze the data, first 25 economic indicators were extracted which were loaded into three factors of trade - welfare, population and industry using the factor analysis model and then were leveled according to the factor score of each indicator. The results show that in the factor analysis method, the economic stability of the region is equal to 0.41, which is not in a good position in terms of economic stability. The results of the similarity model to the fuzzy ideal option show that the city of Islamshahr with a similarity index of 0.79 more than other regions is in the first place with the stability of economic development indicators. Based on the results obtained from multivariate regression, respectively: 1- Commercial welfare factor, 2- Demographic factor, 3- Industrial factor has the largest share in the economic stability of the suburban region of Islamshahr.