بررسي استئثار در حكمراني از منظر آموزه‌هاي اسلامي و نظام حقوقي جمهوري اسلامي ايران

فاقد عنوان

استئثار در حكمراني به معناي مقدم داشتن خود و وابستگان بر ديگران در بهره‌مندي از موقعيت‌ها، امكانات و اموال عمومي، توسط كارگزاران حكومت است. نظر به اهميت اين بحث و آثار و نتايج آن به عنوان يكي از مهم ترين آسيب هاي حكمراني، نوشتار حاضر به روش توصيفي - تحليلي در پي پاسخ به اين سؤال است كه مواجهه آموزه‌هاي اسلامي و نظام حقوقي جمهوري اسلامي ايران با استئثار در حكمراني چگونه است؟ بررسي موضوع نشان مي‌دهد كه آيات و روايات متعددي به نهي قاطع از استئثار پرداخته و آن را از آفات حكمراني و زمينه‌ساز بروز فساد و حتي انحطاط حكومت دانسته‌اند. هم‌چنين با عنايت به مصاديق استئثار، نظير انحصارطلبي، ويژه خواري، رانت، رشا و ارتشاء، احتكار و اختلاس؛ نظام حقوقي جمهوري اسلامي ايران نيز به انحاء مختلف در قانون اساسي و قوانين و مقررات، بر ممنوعيت استئثار تأكيد دارد. لكن به دليل ضعف‌ها و خلأهاي تقنيني و اجرايي، به علاوه نقايص فرهنگي و اجتماعي و عدم پايبندي كامل برخي از كارگزاران نظام به لوازم «حسن الولايه» يا «حكمراني خوب»؛ اجراي كامل اصل ممنوعيت استئثار در كشور، با مشكلاتي مواجه مي‌باشد كه در اين مقاله برخي پيشنهادهاي كاربردي براي رفع آن ارائه گرديده است.

not abstract