شعر قطران تبريزي و لغت نامه دهخدا

شماري از ابيات قطران تبريزي، گوينده معروف قرن پنجم هجري، در لغت نامه دهخدا به عنوان شاهد آمده است. اهميت بعضي از اين شواهد در آن است كه آن واژه ها در شعر آن روزگار نمونه هاي فراوان ندارند. مولفان لغت نامه، غالبا در ذكر ابيات قطران، به منبع يا منابع كار خود اشاره اي نكرده اند؛ اما بررسي هاي ما نشان مي دهد كه منبع اوليه آنان در ذكر اين شواهد، بيشتر، فرهنگ هاي لغت كهن، ديوان چاپي شاعر، و احتمالا بعضي نسخه هاي خطي بوده است. سنجش و مقابله اين ابيات با نسخه هاي خطي شناخته شده از ديوان قطران، ضبط هاي متفاوت و صورت هاي تازه اي از شعر او را به دست مي دهد كه، در بسياري از موارد، سهوهاي راه يافته به شواهد قطران در لغت نامه را تصحيح مي كند. گفتني است كه گاه ضبط هاي متفاوتي از شعر قطران در لغت نامه نيز در تصحيح اشعار او كارگشا بوده است.