ارزيابي راهبردي ساختار فضايي شهرها با تأكيد بر الگوهاي نوين آمايش شهري (پژوهش موردي: شهر ياسوج)

هدف از پژوهش حاضر، شناسايي و تحليل پيشران‌هاي توسعه و همچنين تدوين سناريوهاي مطلوب توسعه در شهر ياسوج بر پايه رويكرد آينده‌پژوهي و سناريونويسي مي‌باشد. روش پژوهش حاضر از نوع تحليل راهبردي كيفي/ كمي و منطبق بر رويكرد ساختاري و شبه رياضي و منطبق برگزينش چندگانه موضوعات و روش‌هاي آينده‌نگاري و سناريو مبنا است. حجم جامعه آماري پژوهش حاضر، كليه خبرگان و كارشناسان كه با موضوع توسعه منطقه‌اي، توسعه شهري، آمايش شهري و رويكرد آينده‌پژوهي و سناريونويسي، آشنايي كامل دارند. همچنين روش نمونه‌برداري، نمونه‌برداري هدفمند و نمونه آماري، تعداد 30 نفر از خبرگان، كارشناسان، اساتيد دانشگاهي، مديران اجرايي استان و دانشجويان دكتري مرتبط با موضوع توسعه منطقه‌اي، توسعه شهري، آمايش شهري و رويكرد آينده‌پژوهي و سناريونويسي، به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلي تجزيه‌وتحليل داده‌ها و اطلاعات پژوهش، نرم‌افزار آينده‌پژوهي (Micmac) مبتني بر تحليل اثرات متقاطع و نرم‌افزار سناريونويسي مورفول (Morphol) مبتني بر مدل مورفولوژيكي اينرسي است. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي‌دهد كه، توسعه مطلوب و هدفمند شهر ياسوج مبتني بر توجه به ابعاد و مؤلفه‌هاي 17 پيشران كليدي (اشتغال با وزن عددي (0.95)، قدرت تصميم‌گيري در سطوح ملي (0.89)، بورس‌بازي زمين (0.70)، حكمروايي خوب (0.70)، سهم بخش خصوصي از اقتصاد (0.65)، مديريت آب (0.70)، حمل‌ونقل (0.67)، مديريت هوشمند شهري (0.52)، اشتغال پايدار روستايي (0.53)، صنايع‌دستي (0.46)، تحمل اجتماعي (0.89)، مديريت قومي و قبيله‌اي (0.47)، فرهنگ شهروندي (0.37)، توليدات كشاورزي (0.37)، جاذبه‌هاي گردشگري (0.30)، گياهان دارويي (0.45) و ساختار فضايي فعاليت‌ها (0.45)، مي‌باشد. همچنين نتايج حاصل از تحليل و برنامه‌ريزي سناريو مبنا نشان مي‌دهد كه قلب و هسته مركزي و همچنين شاكله توسعه‌ي شهر ياسوج بر مبناي راهبرد گردشگري (0.48) است.