دز موثر و ريسك سرطان تيروئيد در تصويربرداري پانوركس

زمينه و هدف: در راديوگرافي پانوركس اندام‌هاي حساسي از جمله تيروئيد، در معرض تابش قرار مي‌گيرند. سرطان تيروئيد از سرطان‌هاي شايع در ايران است. بنابراين در اين مطالعه دز موثر و ريسك سرطان تيروئيد در راديوگرافي پانوركس برآورد شد. روش بررسي: جهت برآورد دز جذبي تيروئيد از ۷۰ عدد دزيمتر ترمولومينسانس GR۲۰۰ استفاده شد. دزيمترها كاليبره شده و در حين انجام راديوگرافي، روي گردن بيماران قرار داده شدند. پس از قرائت دزيمترها، ميانگين دز جذبي و دز موثر تيروئيد در سه گروه با شرايط پرتوده‌ي مختلف، محاسبه شد. ريسك ابتلا به سرطان تيروئيد در طول زندگي (Lifetime Attributable Risk (LAR با استفاده از گزارش BEIR VII برآورد گرديد. از نرم‌افزار آماري GraphPad Prism جهت تحليل داده‌ها استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين دزجذبي لوب هاي تيروئيد در گروه‌هاي M ,L ,XL (بر اساس اندازه فك) به‌ترتيب ۰/۰۱ ±۰/۱۱۶، ۰/۰۴ ±۰/۱۲۳ و ۰/۰۳ ±۰/۱۳۴ ميلي‌گري برآورد شد كه لوب راست تيروئيد در گروه XL با دز جذبي ۰/۰۵ ±۰/۱۴۳ ميلي‌گري، بالاترين و لوب چپ در گروه M با دز جذبي ۰/۰۳ ±۰/۱۰۶ ميلي‌گري كمترين دز جذبي را داشتند. اختلاف دز جذبي لوب راست و چپ تيروئيد در هيچ يك از سه گروه از نظر آماري معنادار نبود. دزهاي جذبي تيروئيد در اين سه گروه، از نظر آماري اختلاف معناداري با هم نداشتند. بالاترين ريسك سرطان تيروئيد در بازه سني ۶۰۱۵ سال مربوط به سن ۱۵ سال بود، كه در زنان ۰/۲۳۸ و در مردان ۲۴% در هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر برآورد شد. نتيجه‌گيري: ريسك سرطان تيروئيد در سنين پايين و در خانم‌ها بيش از مردان است. به‌دليل عدم امكان محدود كردن پرتوگيري تيروئيد در راديوگرافي پانوركس با گردنبند سربي به دليل ايجاد آرتيفكت فلزي، بايد تا حد امكان تعداد راديوگرافي‌هاي پانوركس را مخصوصا در سنين پايين كاهش دهيم.