پديد آورندگان :
حيدري دلگرم، مجيد دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده هنر و معماري، تهران، ايران , بمانيان، محمدرضا دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده هنر و معماري، تهران، ايران , انصاري، مجتبي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده هنر و معماري، تهران، ايران
كليدواژه :
ﮐﻞ ﻧﮕﺮي , ﺟﺰءﻧﮕﺮي , ﻧﮕﺎه ﻃﺒﺎﯾﻌﯽ , ﻣﻌﻤﺎري ﮐﻞ ﻧﮕﺮ , ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺳﺎﻟﯿﻨﮕﺮوس
چكيده فارسي :
كل‌نگري جديد رويكردي است كه با مشخص شدن ضعف‌هاي ديدگاه جزءنگر در تبيين مكانيكي جهان و با هدف برطرف كردن اين نقاط ضعف به وجود آمده است. كل‌نگري جديد و كل‌نگري قديم عموماً داراي صفات يكسان شناخته مي‌شوند اما پرسش اصلي اين تحقيق آن است كه معماري مبتني بر نگاه‌هاي كل‌نگر جديد و قديم چه مشابهت‌ها و چه تفاوت‌هايي با يكديگر دارند و ميزان هم‌نوايي آنها تا چه اندازه است؟ فرضيه پژوهش حاضر بر اين استوار است كه اگرچه ديدگاه‌هاي كل‌نگر جديد و قديم مشابهت‌هايي با يكديگر دارند اما به نظر مي‌رسد دقيقاً يكي نيستند و به همين سبب معماري مبتني بر آنها نيز متفاوت خواهد بود. اين پژوهش با هدف روشن كردن نسبت كل‌نگري جديد با كل‌نگري قديم انجام يافته است.
مقايسه‌ي تطبيقي دو ديدگاه پس از استخراج محورها به كمك تحليل مضموني و روش دلفي، با استدلال منطقي صورت گرفته و مقايسه در سه بخش مبادي، عمل و ارتباط انديشه و عمل انجام شده است. اين سه محور سطح نظري، سطح مياني و سطح كاربردي را در نمونه‌اي از نگاه‌هاي كل‌نگر جديد و نمونه‌اي از نگاه‌هاي كل‌نگر پيش از مدرن مقايسه مي‌كند. در سطح عملي (كاربردي) نگاه طبايعي و نتايج آن در معماري (به عنوان نمونه‌اي از انديشه‌هاي كل‌نگر پيش از دوره‌ي مدرن) در كنار نظريه‌ي سالينگروس (به همراه ريشه‌هاي آن در فيزيك نوين) از سهم نظرِ ارتباط دروني اجزاي معماري، ارتباط معماري و محيط و ارتباط معماري و انسان با يكديگر مقايسه شده‌اند. نتيجه به‌دستآمده نشانگر اين امر است كه كل‌نگري جديد بيش از آنكه هم‌نوا با كل‌نگري قديم باشد، سنتي برآمده از جزءنگري مدرن است. نگاه طبايعي به‌عنوان يكي از ديدگاه‌هاي كل‌نگر قديم براي مواردي كه در ظاهر ارتباطي باهم ندارند، راهكار يكساني ارائه مي‌دهد. در حقيقت مي‌توان نگاه طبايعي را شكلي تكميل شده از «نظريه‌اي براي همه‌چيز» دانست كه فيلسوفان كل‌نگر جديد آرزوي دستيابي به آن را دارند.
چكيده لاتين :
Modern holism is an approach which tries to cover
weaknesses of atomism in mechanically describing
the world. Modern and pre-modern holisms are generally
conceived to be similar. This paper mainly seeks
to find if there is any similarity between architecture
based on modern and pre-modern holism and, if yes,
to what extent should we seek their similarities and
differences. The hypothesis is that even though there
are similarities between modern and pre-modern
holisms, they are not totally homogenous, and as a
result, the architecture arising from these theoretical
frameworks is different.
Studying the two theoretical frameworks is based
on themes and parameters extracted by using thematic
analysis, logical thinking, and Delphi methods.
The comparison has been carried out in three layers
of metaphysical bases, relation of theory and praxis
and practice itself. These three layers are theoretical,
practical, and intermediate ones which are investigated
in a modern and pre-modern case of holistic
frameworks. In the practical layer Humoral theory and
its results in architecture (as a sample of pre-modern
holism) is compared to Salingaros’ theory (along with
its roots in modern physics) considering internal relation
of architectural components, relation of architecture
to environment, and to human being. The results
show that modern holism is a new synthesis of modern
atomism rather than being homogenous to premodern
holism. Humoral theory as an example of premodern
holism suggests similar solutions for cases
not similar in modern viewpoints. It could be suggested
that humoral theory has properties of to-bediscovered
“theory of everything” in modern physics.
Humoral theory looks for equilibrium and converting
human being into a universe, but modern
physics, along with other modern disciplines, tries to
understand the phenomena and provide predictions
in order to gain control over them. Humoral theory,
furthermore, generates a vocabulary understood by
public and scientists of diverse disciplines, but modern
physics is based on mathematics and usually far
away from everyday experiences. In modern framework
of sciences, disciplines are connected posteriori
and by the means of inter-disciplines. General homogeneity
of humoral theory along with the norm of
equilibrium which is woven within it, makes it suitable
to be used in architecture and thus making an architectural
theory out of it which, more than positive
propositions, needs normative ones. On the other
hand, since in modern physics, there is a lack of normative
propositions, Salingaros adds intermediate
norms to use physics in an architectural theory. These
intermediate propositions are not derived from modern
physics, but Salingaros theory is largely affected
by them to an extent which the relation of his theory
with modern physics gets vague. Ultimately, the only
similarity that Salingaros manages to keep between
modern physics and his theory is the presence of
timeless and placeless dictums. These guide Salingaros
to denying the importance of culture and period
on beauty. But in humoral theory, time and place
themselves have humoral properties and architectural
advises are recommended considering them and
other parameters, including human being, environment,
and material.
