پديد آورندگان :
رحيمي اتاني، سميرا داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ ﮐﺮج، ﮐﺮج، اﯾﺮان , بذرافكن، كاوه داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ ﺗﻬﺮان ﻣﺮﮐﺰي - داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻌﻤﺎري و ﺷﻬﺮﺳﺎزي، ﺗﻬﺮان، اﯾﺮان , رئيسي، ايمان داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ ﻗﺰوﯾﻦ - داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻌﻤﺎري و ﺷﻬﺮﺳﺎزي، ﻗﺰوﯾﻦ، اﯾﺮان
كليدواژه :
نقد معماري , نقد بينامتني , نظريه بينامتنيت , مسجد الغدير
چكيده فارسي :
خوانش اثر معماري به‌صورت انفرادي و بدون در نظر گرفتن لايه‌هاي متنيِ مرتبط و مؤثر بر شكل‌گيري آن، يكي از كمبودهاي حوزۀ نقد معماري است. نظريۀ بينامتنيت به هنگام مواجهه با آثار، آنها را به صورت شبكه‌اي از متون درهم‌تنيده مورد بررسي قرار مي‌دهد. اين پژوهش با تكيه بر خوانش بينامتني آثار معماري، روابط عناصر درون‌متني با برون‌متني و تأثير آنها در شكل‌گيري معناي كلي اثر معماري را مورد بررسي قرار داده است. در اين پژوهش پس از بررسي نظريات نظريه‌پردازان بينامتنيت، مدلي براي نقد بينامتنيِ معماري تدوين شده است. سپس مدل ارائه‌شده در خوانش مسجد الغدير مورد آزمون قرار گرفته است. پرسش اصلي كه نگارندگان در پي پاسخگويي به آن بوده‌اند، بدين قرار است: اثر معماري چگونه مبتني بر مدل نقد بينامتني مورد خوانش قرار مي‌گيرد؟
اين پژوهش از گونۀ پژوهش‌هاي كيفي است كه در مرحلۀ جمع‌آوري اطلاعات از روش توصيفي و در مرحلۀ تجزيه‌وتحليل داده‌ها از روش استدلال منطقي بهره گرفته است. اين تحقيق با تكيه بر نظريۀ بينامتنيت صورت گرفته و در لايه‌هاي مختلف به بررسي متن مورد نظر (در اينجا اثر معماري) پرداخته است.
يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از آن است كه به‌كارگيري خوانش بينامتني، از خوانش سطحي آثار معماري جلوگيري مي‌كند و مي‌تواند منجر به درك لايه‌هاي پنهان معنا شود و در خوانش اثر پارادايم‌هاي گسترده‌تري را درگير نمايد. ابعاد گوناگون معنايي در آثار معماري، در روابط بينامتني به‌وسيلۀ تعدد لايه‌هاي مختلف در درون خويش در دو محور عمودي (درزماني) نظامِ نشانگي درون آن و محور افقي (همزماني) نظام رمزگاني آن، حاصل مي‌شود
چكيده لاتين :
One of the major challenges in the field of architecture
is the reading and critiquing individual works regardless
of relevant textual layers that may affect the
formation of the work. The main concern of the present
research is the great importance of criticism to
the architectural community. Unfortunately however,
the lack of systematic readings of architectural works
has led to the absence of reliable criticisms that may
help improve the quality of the works. As one of the
most widely used concepts in contemporary literary
criticism, intertextuality refers to the idea that a text
is interconnected with earlier and later texts; therefore,
every text should be read and appreciated in
relation to other texts. As a concept, intertextuality is
not exclusive to literary arts. It is also relevant to
other artistic subjects including cinema, painting, music,
architecture, photography and, in general, all
forms of cultural or artistic production. Intertextuality
has grown out of the field of literary criticism and has
been put to use in reading and critiquing other artistic
texts as well. In this study, we intend to read architectural
works through an application of the theory of intertextuality
to the field of architectural criticism. By
relying on an intertextual reading, this study addresses
the relations between peritext and intertext
elements and their impact on the formation of the
overall meaning of architectural works. We have formulated
the Intertextuality Reading Model for the intertextual
reading of architecture based on the theory
of intertextuality and have evaluated the model by
applying it to our reading of Al-Qadir Mosque as a
case study. The question that we, herein, seek to answer
is: How do we read architectural works based on
the Intertextuality Reading Model? This study uses a
qualitative design. Data collection was conducted via
descriptive procedures and content analysis was carried
out via discursive procedures, i.e., logical arguments.
The study focuses on the theory of intertextuality
and addresses the different layers of the text,
i.e., the architecture work, in light of syntagmatic and
paradigmatic axes, diachronic and synchronic approaches,
codification and implications. Our findings
indicate that the use of an intertextual method prevents
superficial readings of architectural works, facilitates
the understanding of hidden layers of meaning
and activates broader paradigms of interpretation.
The different semantic aspects of an architectural
work in intertextual relations can be uncovered by a
plurality of different layers at the vertical (“diachronic”)
axis of its semiotic system and the horizontal
(“synchronic”) axis of its codification system.
