بنيان‌هاي انگيزشي رفتارهاي مدني سازماني اجباري و رفتارهاي مدني سازماني متعارف

Motivational Foundations of Compulsory Organizational Citizenship Behaviors and Conventional Organizational Citizenship Behaviors

اين پژوهش با هدف بررسي بنيان‌هاي انگيزشي رفتارهاي مدني اجباري و رفتارهاي مدني سازماني متعارف اجرا شد. روش پژوهش همبستگي و جامعه آماري پژوهش را كاركنان يك سازمان دولتي در شهر زنجان تشكيل دادند كه از بين آن‌ها 212 نفر به شيوه‌ي نمونه‌گيري سهل‌الوصول انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهاي مدني اجباري، پرسشنامه رفتارهاي مدني سازماني و سياهه منابع انگيزشي بودند. داده‌ها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه تحليل شد. نتايج نشان داد كه از بين منابع انگزشي فقط انگيزش ابزاري با رفتارهاي مدني اجباري و فرآيند دروني، انگيزش خودپنداره بيروني، انگيزش خودپنداره دروني و انگيزش دروني‌سازي هدف با رفتارهاي مدني سازماني معطوف به افراد و دو بعد منابع انگيزشي شامل انگيزش خودپنداره دروني و انگيزش دروني‌سازي هدف با رفتارهاي مدني سازماني معطوف به سازمان داراي رابطه معنادار هستند. نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه انگيزش خودپنداره دروني پيش‌بيني‌كننده رفتارهاي مدني سازماني معطوف به افراد و انگيزش ابزاري (به‌صورت منفي) و انگيزش خودپنداره دروني (به‌صورت مثبت) پيش‌بيني‌كننده رفتارهاي مدني سازماني معطوف به سازمان هستند. همچنين نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه فقط انگيزش ابزاري (به‌‌صورت مثبت) و انگيزش خودپنداره دروني (به‌صورت منفي) پيش‌بيني‌كننده رفتارهاي مدني اجباري هستند.

This research was administered with the aim of investigating motivational foundations of compulsory citizenship behaviors and conventionalcitizenship behaviors. The statistical population include all employees of a public sector organization in Zanjan city, among them 212 persons were selected using convenience sampling method. Instruments included compulsory citizenship behaviors questionnaire, conventionalcitizenship behaviors questionnaire and motivational source inventory. Data were analyzed using Pearson’s correlation coefficient and multiple regression analysis. Results indicated that among motivational sources dimensions, there is a significant relationship between instrumental motivation and compulsory citizenship behaviors, and between four dimensions of motivational sources included internal process, internal self-concept, external self-concept and goal internalization with organizational citizenship behaviors toward individuals, and between two dimensions of motivational sources included internal self-concept and goal internalization with organizational citizenship behaviors toward organizations. Results of multiple regression analysis indicated that internal self-concept motivation predicted organizational citizenship behaviors toward individuals, and instrumental motivation (negatively) along with internal self-concept motivation (positively) predicted organizational citizenship behaviors toward organization. Also the results of multiple regression analysis revealed that instrumental motivation (positively and marginally) along with internal self-concept motivation (negatively) predicted compulsory citizenship behaviors.