تأثير دسترسي به اطلاعات مكاني و كاربري ها بر رفتار سفر در مديريت اختلال در شبكه معابر شهر هوشمند

The impact of access to geospatial information and land-use on users' travel behavior in disruption management in road networks of smart city

امروزه هوشمندسازي شهري و دسترسي به اطلاعات مكاني منتشرشده، موجب شده است كه اين اطلاعات در تصميمات روزانه شهروندان تأثير بگذارد و رفتار سفر آن‌ها را تغيير ­دهد. باوجوداينكه اين اطلاعات گامي مهم در جهت هوشمندسازي شهري به شمار مي‌رود و مي‌تواند كمك شاياني به افراد كند؛ اما از سويي ديگر مي­ تواند مشكلات جانبي را به همراه داشته باشد. در شرايط بحراني شبكه، هنگامي‌كه مسيري به علت حادثه و يا تعميرات مسير مختل مي­شود، برنامه­ هاي ارائه‌دهنده‌ اطلاعات مكاني، گزينه­ هايي را به افراد پيشنهاد مي­ دهند كه كاملاً كاربر محور بوده و به معيارهايي همچون ويژگي­ هاي مكاني، كاربري ­ها و وضعيت ساكنين توجهي ندارد. در مقاله حاضر ابتدا تأثير دسترسي به اطلاعات مكاني بر روي رفتار مسافران مورد بررسي قرارگرفته است و نشان داده‌ شده است كه ارائه اطلاعات مكاني مسافر محور به مسافران ممكن است باعث كاهش مطلوبيت ديگر مسافران و ساكنين شود؛ بنابراين راه‌حلي پيشنهاد شده است كه از يك‌سو مطلوبيت مسافران در شرايط اختلال را به حداكثر مي‌رساند و از سويي ديگر مطلوبيت ديگر افراد درگير با اين موضوع را حفظ مي‌نمايد. بدين منظور، در طراحي اطلاعات مكاني ارائه‌شده به مسافران، معيار كاربري­ها موردتوجه قرار گرفته است. براي ارزيابي راه‌ حل پيشنهادي از مدل عامل مبنا استفاده‌ شده است و از سه سناريو «بدون اطلاعات»، «اطلاعات كامل» و «اطلاعات كامل با در نظر گرفتن كاربري‌هاي خاص» براي بررسي رفتار مسافران استفاده‌ شده است. داده­ مورداستفاده به‌منظور ارزيابي ايده‌ پيشنهادي، مربوط به بندر اليزابت در خليج نلسون ماندلا است. نتايج نشان داد كه دسترسي به اطلاعات مي‌تواند منجر به كاهش زمان كل سفر، كاهش تأخير احتمالي مسافران و افزايش رضايت مسافران در هنگام اختلال در شبكه شود. پس‌ازآن نشان داده شده است كه ايده­ پيشنهادي در مورد استفاده از كاربري‌هاي خاص در طراحي اطلاعات مكاني نه‌تنها سودمندي‌هاي ذكرشده براي مسافران را حفظ مي‌نمايد بلكه سودمندي همه‌جانبه براي تمامي افراد درگير با اين مسئله را نيز فراهم مي ­نمايد.

Today, city smartization and access to published information, influence the daily decisions of the citizens and changes their travel behavior. Although this information is an important step towards smart city and can be of great help to people, it can have side effects. In critical network situations, when a route is disrupted by an accident or route repair, spatial information providers offer options that are completely passenger-oriented and don't care about criteria such as spatial features, landuses, and residents's status. In the present paper, first the effect of access to spatial information on passenger behavior is investigated and it is shown that providing passenger-oriented spatial information to passengers may reduce the utility of the other travelers and residents; Therefore, a solution has been proposed that, on the one hand, maximizes the utility of passengers, on the other hand, maintains the utility of other people involved in this issue. For this purpose, in designing spatial information provided to travelers, the criteria of landuses have been taken into consideration. The agent-based model has been used to evaluate the proposed solution and three scenarios of "no information", "advanced information" and "advanced information considering specific landuses" have been used to evaluate passenger behavior. The data used to evaluate the proposed idea relates to the port of Elizabeth in Nelson Mandela Bay. The results show that having access to information can lead to a reduction in total travel time, a reduction in potential passenger delays, and an increase in passenger satisfaction in a network disruption. It has been shown that using special landuses in spatial data designing not only maintains the aforementioned benefits for travelers, but also provides comprehensive benefits for all those involved.