همبسته هاي ديرشي ميان جمله در ريتم گفتار گونۀ قشقايي نوع مقاله : مقاله پژوهشي

Durational Correlations in Qashqai Speech Rhythm

هشت دهه مطالعۀ علمي ريتم گفتار ثابت مي­كند كه ريتم گفتار نه ­تنها بخش مهمي از موسيقي و شعر است، بلكه به موضوعي چالش‌برانگيز در همۀ شاخه­‌هاي زبان‌شناسي تبديل شده است. مطالعۀ آكوستيك ريتم گفتار، نتايج كاربردي در موضوعات مختلف از جمله شناسايي گوينده را ارائه داده است. از طرف ديگر برخي از مطالعات نشان مي‌­دهند كه ريتم گفتار بين زبان­ها، گويش‌­ها و گويندگان بسيار متغير است.اين تحقيقات نشان ­دادند كه تنوعات ميان­ گوينده در ريتم گفتار به تمايزات زباني در جمله‌­ها بستگي دارد. در اين پژوهش علاوه ­بر بررسي طبقۀ ريتم گونۀ قشقايي به بررسي تأثير هر جمله در ويژگي‌هاي ريتميك اين گونۀ زباني پرداخته مي‌شود. بدين منظور، همبسته‌هاي آكوستيكي ريتم گفتار گونۀ قشقايي در يك متن خوانشي با محاسبۀ سنجه‌هاي مختلف ديرش فواصل آوايي بررسي مي‌شوند. اين فواصل آوايي شامل فواصل واحدهاي زباني، فواصل همخوان و واكه، فواصل همخواني و واكه‌اي، فواصل واك‌داري و بي‌واكي، فواصل هجايي و فواصل قلۀ هجا مي‌باشند. همچنين به‌ منظور مطالعۀ تأثير هر جمله در ويژگي‌هاي ريتميك اين گونۀ زباني، تغييرپذيري ريتم ميان­جملۀ داده‌هاي اين تحقيق بررسي مي‌شوند. نتايج نشان مي­دهد كه جايگاه ريتم گونۀ قشقايي در ميانۀ پيوستار ريتم زبان­ها نزديك به زبان‌هاي هجا­زماني قرار دارد ولي در مقايسه با زبان فارسي به زبان­هاي تكيه زماني نزديك­تر است. نتايج بررسي سنجه‌هاي مختلف ديرش ريتم در فواصل مختلف آوايي حاكي از آن است كه همبسته­‌هاي تغييرپذيري دوتايي هجايي nPVI-Syl))، انحراف معيار نرمال‌شدة فواصل همخواني (VarcoC) و سرعت هجا (rateSyl) به­ ترتيب قوي­ترين سنجه‌­ها در نشان­دادن تمايزات ميان‌جمله در گونۀ قشقايي هستند.

Scientific study of speech rhythm for more than eight decades proves that it is not only an important part of music and poetry, but has become a challenging subject in all branches of linguistics. Moreover, acoustic study of speech rhythm has provided practical results in various topics, including speaker identification. On the other hand, some studies indicate that speech rhythm varies greatly between languages, dialects and speakers. They concluded that the between-speaker variations in speech rhythm depends on the linguistic discriminations in the sentences. In this study, in addition to examining Qashqai speech rhythm, the effect of each sentence on the rhythmic features of this linguistic dialect was investigated. To this end, the acoustic durational rhythmic correlations of Qashqai in a reading text were examined by calculating different measures of phonetic intervals including segmental intervals, vowel and consonant intervals, vocalic and intervocalic intervals, voiced and unvoiced intervals, syllable intervals, and syllable peaks intervals. Furthermore, in order to study the effect of each sentence on Qashqai rhythmic features, between-sentence speech variability was considered. The results showed that Qashqai rhythm was placed in the middle the rhythm continuum of languages close to the syllable-time languages; however, in comparison to Persian language it was closer to the stress-time languages. The results of durational rhythmic measures at different phonetic intervals demonstrated that the Syllabic normalize Pairwise Variability Index (nPVI-Syl), the standard deviation of Variation Coefficient in consonant intervals (VarcoC) and the Syllable rate (rateSyl) were respectively the robust measures in identifying between-sentence variabilities in Qashqai speech rhythm.