فنا و مراتب سه‌گانه آن از ديدگاه ابن فارض و حضرت امام خميني (ره)

Fana (Death) and its Three Levels from the Perspective of Ibn al-Farid and Imam Khomeini

يكي از موضوعاتي كه حضرت امام خميني (ره) و ابن فارض در آن وحدت نظر دارند، فناي في الله است. فنا از والاترين درجات وجودى بشر و از عالى‌ترين كمالات جهان هستى است كه اساس و پايه بقا است و در عرفان نظري و عملي از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. هم ابن فارض در تائيه كبري و هم حضرت امام خميني (ره) در ديوان اشعار و ساير آثار خود، از فنا و نيستي بسيار سخن گفته و آن را اساس بقا شمرده‌اند. اين پژوهش بر آن است تا مشخص كند كه فنا به ‌عنوان يكي از مهم‌ترين احوالات عرفاني در ديدگاه اين دو عارف چه جايگاه و ويژگي‌هايي دارد؟ روش تحقيق در پژوهش حاضر، تحليلي –توصيفي و ابزار مورداستفاده كتابخانه‌اي است. برآيند پژوهش نشان مي‌دهد كه اين دو عارف بزرگ از خود و خواهش‌هاي نفساني رها شدن را شرط فناي في الله مي‌دانند و با تأكيد بر سه مرتبه فنا يعني محو، طمس و محق، ديدگاه‌هاي خود راجع به فنا را، در آثار خود نمايان مي‌سازند.

One of the issues that Imam Khomeini (ra) and Ibn Fariz died in that unity program (Fana) was raised in God. Fana (Fana), one of the highest levels of human existence and the highest perfection of the universe, which is a fundamental survival and theoretical and practical mysticism is of great importance. He talked a lot about death (annihilation) and non-existence and considered it as a basis for survival. The most important mystical conditions? The research method in the present study is analytical-descriptive and the tools used are library. The results of research show that these two great mystics consider the desires of selfishness and selfishness as a condition of death (annihilation) in God, and by emphasizing the three stages of death (annihilation), namely Maho, Tms and Mohaghegh, they express their views in their works. They say about death (Fana).