كليدواژه :
ويرانشهر , اخوان ثالث , زمان , مكان , سياب
چكيده فارسي :
مسئلۀ ويرانشهر و مفاهيم مرتبط با آن، همچون فرود و تباهي در جهان‌بيني و فلسفۀ اسلامي از برجستگي خاصي برخوردار است. بعد از جنگ جهاني دوم و فروريختن كاخ آمال و آرزوهاي مردم، شاعران بيش از گذشته به مضامين ويرانشهري در اشعار خود پرداختند. در اين ميان، تاريخ و اوضاع سياسي و اجتماعي دو كشور دوست و همسايه، ايران و عراق در دوره معاصر موجب نزديكي و قرابت شگفت‌انگيزي در مضمون‌پردازي شاعران اين دو كشور شده است. هر دو كشور طعم استعمار مستقيم يا غيرمستقيم، استبداد، جنگ، بي‌عدالتي و ستم را چشيده‌اند، ازاين‌رو شعر شاعران هر دو فرهنگ بخصوص بدرشاكر السياب و مهدي اخوان ثالث، آينة مصائب و درد و رنج و آرزوهاي مردماني شده است كه در ويرانشهرهاي ساخته شده در انديشه شاعرانشان زيسته‌اند. از آنجا‌كه موضوع ويرانشهر حجم زيادي از اشعار دو شاعر موردنظر را به خود اختصاص داده است بررسي آن در پژوهش‌هاي معاصر ادبي اهميت مي‌يابد وليكن عليرغم اهميت اين موضوع ، مساله ويرانشهر تاكنون در شعرشان، از ديدگاه تطبيقي مورد بررسي قرار نگرفته است؛ لذا نگارندگان برآن شدند كه در اين جستار بر بنيان توصيف و تحليل در چهارچوب مكتب ادبيات تطبيقي آمريكايي، اشعار و انديشه اين دو شاعر و چگونگي ترسيم انديشه ويرانشهر در سروده‌هايشان بررسي و تحليل كنند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد: شرايط نا به سامان زندگي سياب و اخوان باعث سرودن مضامين ويرانشهري در شعر‌هايشان است و همچنين استفاده از عناصر زمان و مكان و نيز تكنيك تداخل زمان در مكان به زيبايي اشعارشان افزوده است. از طرفي سياب و اخوان كوشيده‌اند با استفاده از تصاوير ويرانشهري و با تكيه بر عناصر زمان و مكان به بيان وخامت اوضاع زمانه خود بپردازند.
چكيده لاتين :
The issue of dystopia and related concepts, such as collapse and destruction in the Islamic worldview and philosophy, has a special prominence. After the Second World War and the collapse of the Palace of aspirations, poets paid more attention to the themes of the dystopia in their poems. The history and the political and social situation of Iran and Iraq in the contemporary period has led to a surprising closeness in the themes of the poetic compositions of the two countries. Both countries have experience colonialism, tyranny, war, injustice, and oppression. In this way, the poets of both cultures, especially, Badr Shaker al-Sayyab and Mehdi Akhavan Sales, have become the reflection of the sufferings, pains, and aspirations of the people who have lived in the dystopia made by their poets. Since dystopia makes a large volume of poems of the poets in question, its study is important. Moreover, dystopia in their poetry has not been studied from a comparative point of view. Therefore, this study explores the poems and thoughts of these two poets and the idea of dystopia in their poems using the American school of comparative literature and applying the descriptive-analytical method. The results show due to the influence of the unsettled conditions in which Sayyab and Akhvan lived, they have included the themes of ruins in their poetry. Also, the use of elements of time and place and the technique of time interference in place have added to the beauty of their poems. On the other hand, Sayyab and Akhvan have tried to express the deterioration of the situation of their moment by using the images of dystopia and relying on the elements of time and place.
