ارزيابي تأثير ماليات‌هاي مستقيم و غيرمستقيم بر سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در ايران

اثرات ماليات بر فعاليت‌هاي اقتصادي از مهم‌ترين موضوعات ماليه عمومي است. ماليات‌ها مهم‌ترين منبع كسب درآمد براي دولت مي‌باشند، علاوه بر آن ابزار مهم به كارگيري سياست‌هاي مالي دولت نيز مي‌باشند. از آنجا كه ماليات‌ها تخصيص منابع را تحت تأثير قرار مي‌دهند، آثار مهمي بر متغيرهاي واقعي اقتصادي خواهند داشت. لذا در اين مطالعه اثرات ماليات مستقيم و غيرمستقيم بر سرمايه‌گذاري خصوصي بررسي شده است. روش جمع‌آوري آمار و اطلاعات به صورت كتابخانه‌اي بوده است و براساس آمارهاي سري زماني 1397-1375 كه از بانك مركزي اخذ گرديده، تأثير متغيرهاي توضيحي مخارج عمراني دولت، توليد ناخالص داخلي سرانه حقيقي، ماليات مستقيم، ماليات غيرمستقيم، شاخص كسب و كار و شاخص ريسك بر سرمايه‌گذاري خصوصي، با استفاده از روش اقتصادسنجي خودرگرسيون برداري با وقفه‌هاي توزيعي (ARDL) براي اقتصاد ايران، برآورد شده است. مخارج عمراني دولت، ماليات مستقيم و شاخص ريسك رابطه منفي با سرمايه‌گذاري خصوصي داشته، اما توليد ناخالص داخلي سرانه حقيقي، ماليات غيرمستقيم و شاخص كسب و كار تأثير مثبت بر سرمايه‌گذاري خصوصي داشته‌اند. با توجه به رابطه معكوس بين ماليات مستقيم و سرمايه‌گذاري خصوصي و همچنين رابطه مثبت بين ماليات غيرمستقيم و سرمايه‌گذاري خصوصي، اعمال معافيت‌هاي مالياتي براي ماليات‌هاي مستقيم و افزايش ماليات‌هاي غيرمستقيم مي‌تواند در جهت تشويق سرمايه‌گذاري بخش خصوصي مؤثر واقع گردد.