ارزيابي ميزان تأثيرگذاري معيارهاي طراحي اكولوژيك در باغ چهلستون بهشهر

Evaluation of Effective Ecological Design Criteria on Designing Chehelsetoon Garden

باغ­ هاي كرانه جنوبي درياي خزر به ­ويژه باغ­هاي به شهر از نمونه ­هاي برجسته باغ­سازي ايراني است كه در بستر اكولوژيكي متفاوت با باغ ­هاي كويري احداث شده است. از اين­رو پژوهش حاضر با هدف بررسي اكولوژيك و تحليل عناصر ساختاري باغ چهلستون شكل گرفته ­است تا به ميزان تأثيرگذاري معيارهاي طراحي اكولوژيك در طراحي باغ چهلستون به شر دست يابد. روش بررسي: در پژوهش حاضر از روش توصيفي- تحليلي در سه مرحله تعيين، تبيين و تدقيق استفاده شده است. پس از جمع آوري و برداشت اطلاعات مورد نياز تحقيق از طريق مطالعات كتابخانه­ اي، تفسير اطلاعات و تبيين انگاره ­هاي مشترك در باغ ايراني انجام شد. در گام بعدي انگاره ­هاي به ­دست­آمده در مرحله قبل، در نمونه مطالعاتي (باغ چهل ستون به شهر) مورد تحليل و ارزيابي قرار گرفته­ و ميزان تناسب و تطابق محدوده مطالعاتي با اصول طراحي باغ ايراني ارائه گرديده­است. در نهايت ميزان تأثيرگذاري معيارهاي طراحي اكولوژيك در باغ چهلستون بهشهر از طريق ارزيابي عناصر ساختاري محدوده مطالعاتي ارايه شده­است. يافته­ها: يافته­ هاي پژوهش نشان مي­دهد كه فر م ­هاي مستطيل شكل، الگوي اصلي شكل دهنده منظر باغ چهل ستون است. همچنين الگوي شكل دهنده فضاهاي سبز (اعم از درخت­كاري، گل كاري، چمن و ...) به صورت توده­اي پيوسته و مستطيل شكل در كرت­ه اي اطراف و نواري ممتد در اطراف راه­ هاي اصلي، نشان از اهميت ديد كنترل­ شده از بيرون به سمت بنا در اين نوع مناظر دارد. بحث و نتيجه ­گيري: استفاده از آب در مغايرت با رطوبت بالاي محيط، طراحي در جهت شيب با مداخله در شكل زمين (پلكاني كردن زمين)، عدم تناسب كامل با معماري بومي به واسطه الگوبرداري از باغ ايراني مناطق كويري، تأمين آب از مكاني ديگر و استفاده از درختان و گل­ هاي غير بومي (درختان هميشه سبز) در محور اصلي باغ در محدوده مطالعاتي نشان مي­دهد بهره­گيري از الگوي باغ ايراني در توسعه باغ بر بهره­گيري از معيارهاي طراحي اكولوژيك براي طراحان در اولويت بوده­ است.

Background and Objective: The current study is applied to assess structural elements of landscape mosaic of Chehelsetoon garden to identify whether ecological design criteria have influenced on Chehelsetoon garden design or not. Material and Methodology: Descriptive- analytical has been used in three steps. Firstly, design criteria of Persian gardens have been studied. Secondly, design features of Chehelsetoon garden have been analyzed and compared with Persian garden criteria. Then adaption degree of design features of Chehelsetoon with Persian garden criteria has been determined. Findings: The results of the current research indicate that rectangular shapes are the main pattern of the landscape of studied area. In addition, continuous mass and rectangular shapes are recognized as the pattern of surrounding green spaces of the Chehelsetoon garden. It should be noted that green space of the main axis of garden is continuous strip patterns. Discussion and Conclusion: Using water in contrast with high humidity of the environment, land morphology intervention, incompatibility with vernacular landscape and using Persian garden pattern and planting non-native trees and flowers (evergreen trees) in the main axis of garden show that designer concentrate on developing Persian garden patters instead of ecological design criteria.