توسعه مدل شكوفايي شهري در محلات تهران با تاكيد بر مولفه كيفيت زندگي

Development of City Prosperity Model in Neighborhoods of Tehran with Emphasis on Quality of Life Component

زمينه و هدف: امروزه، شهرها با نرخ بي سابقه­اي در حال رشد مي باشند كه اين امر سبب ايجاد چالش­هاي مهمي شده­است.در ميان اين آشفتگي­ها، بايد به دنبال راه حلي كلي و اساسي براي بهبود كيفيت زندگي باشيم. مدل شكوفايي شهري كه در سال 2012 توسط اسكان بشر سازمان ملل متحد معرفي شد، يك رويكرد تازه به رونق شهري و پايداري پيشنهاد مي كند. مقاله حاظر ضمن بررسي و كشف رابطه بين شهر و شاخص­هاي شكوفايي، به بسط مدل رايج در جهان و ايجاد الگويي بومي براي سنجش، شناسايي فرصت­ها و ارتقاي شهرها با تاكيد بر مولفه كيفيت زندگي در مسير شكوفايي شهري مي­پردازد. روش بررسي: پژوهش حاضر در بخش مباني نظري، با اتكا به شيوه­هاي توصيفي و تحليلي انجام گرفته و تلاش شده است كه با انجام مطالعات كتابخانه­اي و تحليل نگرش­هاي مرتبط با مدل شكوفايي شهري و مفهوم كيفيت زندگي، به مستند سازي و استخراج مولفه­ها، ابعاد و شاخص­هاي اين دو مقوله پراخته شود. اين شاخص­ها از طريق380 عدد پرسشنامه در محلات كلانشهر تهران، مورد آزمون قرار گرفته و سپس با استفاده از روش آماري تحليل عاملي، عامل­هاي معنادار انتخاب شده اند. يافته ها: با استفاده از تحليل عاملي تعداد 22 عامل اصلي شكوفايي شهري بر اساس اطلاعات محلات تهران شناسايي شدند، هر كدام از اين عوامل كه قرابت معنايي و عملكردي بيشتري با يكديگر داشتند، در قالب 6 بعد اصلي شكوفايي شهري، در مدل پيشنهادي بيان شدند. در نهايت مدل توسعه يافته و بومي سازي شده شكوفايي شهري با تاكيد بر مولفه كيفيت زندگي ارايه شد. بحث و نتيجه گيري: مدل پيشنهادي مي تواند در تحقق توسعه شهري پايدار، بهبود وضعيت كيفيت زندگي و سنجش وضعيت شكوفايي در شهرهاي ايران بسيار تاثيرگذار بوده و به عنوان نمونه اي بومي شده و توسعه يافته از مدل جهاني شكوفايي شهري ارايه شود و سنجه اي قابل اطمينان براي بررسي، تحليل و الويت بندي اقدامات شهري باشد.

Nowadays, cities are growing at an unprecedented rate which has caused significant challenges. Among these turbulences, we must seek a comprehensive and fundamental solution to improve the quality of life. The city prosperity model presented by the United Nations Human Settlements Program in 2012 offers a new approach to urban prosperity and sustainability. This paper while discovering and studying the relationship between city and prosperity indicators, develops the most commonly used model in the world and creates a native model for measuring, identifying opportunities and promoting cities with an emphasis on the quality of life component in urban prosperity approach. Material and Methodology: In the theoretical part, this research has been conducted based on descriptive and analytical methods; and by conducting library studies and analyzing the attitudes associated with the city prosperity model and the concept of quality of life, it attempts to document and extract the components, dimensions and indicators of these two categories. These indicators were tested through 380 questionnaires in neighborhoods of Tehran metropolitan and then, using factor analysis statistical method, significant factors were selected. Findings: Using factor analysis, the 22 main factors of urban prosperity were identified based on the data of the neighborhoods of Tehran. Each of these factors, which have a more semantic and functional relationship, were expressed in the 6 main dimensions of urban prosperity in the proposed model. Finally, the developed and localized model of urban prosperity was presented emphasized on the quality of life component. Discussion and Conclusion: The proposed model can be very effective in achieving sustainable urban development, improving the quality of life and measuring the prosperity status in cities of Iran, It can be presented as a Localized and developed example of the global city prosperity model, which is a reliable measure for reviewing, analyzing and prioritizing urban action