ارزيابي كيفيت آبهاي سطحي و زيرزميني حوزه آبريز سد لتيان با استفاده از شاخص كيفيت آب

Assessment of surface and groundwater quality of Latian dam catchment using water quality index

زمينه و هدف: آب­ هاي سطحي و زيرزميني منابع حياتي مهمي در سراسر دنيا مي ­باشند. اين مطالعه كيفيت منابع آب سطحي و زيرزميني حوضه آبريز سد لتيان طي سال ­هاي 1396 تا 1398 را با استفاده از ابزار جي آي اس و شاخص ­هاي كيفيت آب بررسي مي­ كند. مواد و روش ها: به منظور بررسي كيفيت منابع آب، نمونه ­ها از 10 ايستگاه انتخابي در دو فصل پربارش و كم بارش طي سه سال گرفته شده و پارامترهاي فيزيكي، شيميايي و ميكروبي نمونه­ ها ارزيابي شدند. سپس با استفاده از شاخص ­هاي كيفيت آب و مشخصات هيدروژئوشيميايي، كيفيت منابع آب تعيين شده و نقشه پهنه ­بندي شاخص ­ها با استفاده از نرم افزار ArcGIS تهيه شد. همچنين داده­ هاي هيدروژئوشيميايي حاصل با استفاده از دياگرام­ هاي گرافيكي پايپر، شولر، ويلكوكس و تحليل­ هاي آماري تفسير شدند. يافته­ ها و نتيجه ­گيري: نتايج نشان مي ­دهد به طور ميانگين در فصول پربارش تمام منطقه كيفيت خوب (30/644) داشته است. براي ايستگاه ­هاي آب سطحي، 3 ايستگاه در فصل پر بارش كيفيت عالي (44/243) ،2 ايستگاه در فصل كم بارش كيفيت عالي(145/40) و ساير ايستگاه ­ها كيفيت خوبي (69/92) داشته اند. مطابق دياگرام پايپر نمونه ­ها در دو حالت Ca-Mg-SO4-Cl و Ca-Mg-HCO3 قرار گرفته و نتايج حاصل ازمطالعه تركيب كاتيون و آنيون عمدتا به صورت Ca-Mg-HCO3 مي­ باشد. ضريب همبستگي بين متغيرهاي اصلي، رابطه معني داري بين IRWQIGC آب زيرزميني و GWQI آن (r = 0.87)و بين IRWQISC آب سطحي و WQI آن (r=0.68) وجود داشته اما بين كيفيت آب­هاي زيرزميني و سطحي منطقه رابطه معناداري وجود ندارد. ميانگين كيفيت آب زيرزميني در طي دوره مطالعه خوب (29/143) بوده است.

Surface and groundwater are important vital resources around the world. This study examines the quality of surface and groundwater resources in the catchment area of Latian Dam during the years 1396 to 1398 using GIS tools and water quality indices. materials and ways :In order to evaluate the quality of water resources, samples were taken from 10 selected stations in two rainy and low rainfall seasons during three years and the physical, chemical and microbial parameters of the samples were evaluated. Then, using water quality indicators and hydrogeochemical characteristics, the quality of water resources was determined and the zoning map of the indicators was prepared using ArcGIS software. The resulting hydrogeochemical data were also interpreted using Piper, Schuler, Wilcox graphical diagrams and statistical analysis. Findings and Conclusions :The results show that on average, during the rainy seasons, the whole region had good quality (30.644). For surface water stations, 3 stations in high rainfall season were of excellent quality (44.243), 2 stations in low rainy season were of excellent quality (40.145) and other stations were of good quality (69.92). According to the piper diagram, the samples are in two states Ca-Mg-SO4-Cl and Ca-Mg-HCO3 and the results of the study of cation and anion combination are mainly Ca-Mg-HCO3. Correlation coefficient between the main variables, there was a significant relationship between IRWQIGC groundwater and its GWQI (r = 0.87) and between IRWQISC surface water and its WQI (r = 0.68) but there is no significant relationship between groundwater and surface water quality. The average groundwater quality during the study period was good (29.143).